mgr. Edward Rumak

nauczyciel i wychowawca

Edward Rumak urodził się 22 maja 1948 roku w Nienadówce. Część jego życia była związana z nienadowskimi szkołami. Najpierw jako ucznia szkoły podstawowej, a w późniejszym czasie jako nauczyciela wychowania muzycznego i fizycznego. To w szkole podstawowej nr. 1 w Nienadówce, pan Edward Rumak został wychowawcą VI klasy której to byłem uczniem. W znacznej części byliśmy dość trudnym rocznikiem, wcześniejsza wychowawczyni nauczycielka pani Wanda Tupaj nie do końca potrafiła nad nami zapanować, kiedyś pamiętam wybiegła z klasy z płaczem do dyrektorki szkoły. To pewno wtedy zapadła decyzja o zmianie opiekuna naszej klasy.

Dostaliśmy się pod męską rękę, ale to chyba nie wymuszona dyscyplina, a umiejętne skierowanie naszego zainteresowania na sport sprawiło, że nasze notowania w szkole jako klasy wyraźnie się poprawiło. Wyjazdy na zawody i rywalizacja z innymi szkołami pod opieką pana Edwarda Rumaka znaczyła się sporymi z sukcesami. Piłka nożna, ręczna, lekkoatletyka, czy nawet zorganizowany turniej hokeja na lodzie w Trzebusce, sprawiały nam uczniom ogromną frajdę i chęć rywalizacji. Największy sukces jaki osiągnęła nasza szkoła była udziałem dziewczyn w większości z naszej klasy. Drużna była bezkonkurencyjna w gminnych rozgrywkach. Kolejnym etapem były rozgrywki na szczeblu wojewódzkim. Drużyna, która firmowała na nich Zbiorczą Szkołę Gminną w Sokołowie Młp. składała się w większości z zawodniczek z Nienadówki stąd też najczęściej na zawody dziewczyny wyjeżdżały pod opieką pana Edwarda Rumaka. W drużynie grały (nazwiska panieńskie) Marta Prucnal, Halina Lepianka, Anka Niemiec, Grażyna Śliż, wszystkie rocznik 1964, Halina Lepianka rocznik 1965. Najczęściej panu Rumakowi, również w roli opiekuna towarzyszył p. Chorzępa, nauczyciel z Trzebuski, czasem p. Pacyna z Trzebosi - Podlas. W drużynie gminnej grały również dziewczyny z innych szkół, z tych zapamiętanych to: Barbara Nowak, Renata Darocha, Kinga Łuszczki z Sokołowa, Maria Prucnal z Nienadówki z Górnej. Dokładniejszą relację z tamtych wydarzeń znajdziecie w pracy magisterskiej Edwarda Rumaka, którą zamieszczam w całości poniżej.

Tu dodam tylko krótką notatkę z odpisu dziennika szkolnego gdzie pod datą 19 czerwca 1979 r. znalazłem taki zapis:

(...)19 uczniów z SKS brało udział w zawodach na szczeblu wojewódzkim. 5 uczniów z SKS brało udział w zawodach na szczeblu centralnym. Mistrzostwa Polski w piłce ręcznej - Puchar Sportu. Reprezentacja żeńska gminy zajęła VIII miejsce. Szkołę Nr. 1 z Nienadówki reprezentowały: Lepianka Halina, Biernat Czesława, Śliż Grażyna, Niemiec Anna, Prucnal Marta. Szkoła Nr. 1 z Nienadówki zdobyła Mistrzostwo gminy we wszystkich grach zespołowych. (...)

Mistrzostwa Polski (spartakiada) w których dziewczyny zajęły VIII miejsce odbyły się w Dynowie i trwały tydzień. Jedna z uczestniczek tak wspomina tę przygodę:

(...)Furorę robiłyśmy w tym sporcie, zainteresowała się nami Resovia Rzeszów no i potem było jeszcze ciekawiej. Jeszcze w podstawówce jeździłyśmy na treningi do Rzeszowa, potem były różne mecze i wyjazdy na obozy. To był dla Nas ciekawy i piękny czas, a to wszystko zasługa pana Rumaka, on nas w to wdrożył i trenował.(...)

Reprezentacja woj. rzeszowskiego, podczas otwarcia zawodów.

Od kilku lat w niewielkim gronie byłych uczniów z rocznika 1964, planowaliśmy spotkanie po latach, całej naszej klasy. W końcu w roku 2014 udało się, pomimo, iż spora grupa z Nas mieszka lub pracuje z dala od Nienadówki zdecydowana większość stawiła się na to historyczne spotkanie klasowe dnia 3 maja 2014 roku. Zaproszony przez Nas, wychowawca pan Edward Rumak również bardzo się cieszył na spotkanie z nami po latach. Los jednak brutalnie pokrzyżował plany Nam wszystkim. Wiadomość o niespodziewanej śmierci (23/04/2014) zaskoczyła i zasmuciła Nas wszystkich. Pan Edward Rumak zmarł kilka dni przed zaplanowanym spotkaniem. Pozostanie w Naszej pamięci na zawsze.

Rodzinie p. Edwarda Rumaka dziękuje za udostępnione materiały i zgodę na ich publikację. Poniżej, perzebieg pracy, kilka dokumentów, zdjęć, i dyplomów. Życzę miłej lektury, zwłaszcza wspomnianej wcześniej pracy magisterskiej, w której pan Edward Rumak porusza bardzo ciekawy i ważny temat dotyczący Nienadówki i okolicy. (sokołowszczyzny)

Bogusław Stępień

przebieg pracy

Lp.	Miejsce pracy	okres pracy funkcja
^1.	^{Wytwórnia Sprzętu Kominikacyjnego PZL - Rzeszów}	^{19.10.1966 - 15.04.1967}
^2.	^{Zbiorcza Szkoła Gminna Sokołów Młp. SP Nr.1 Nienadówka}	^{16.08.1969 - 16.03.1980 nauczyciel}
^3.	^{Szkolny Związek Sportowy Zarząd Oddziału Wojewódzkiego}	^{17.03.1980 - 31.08.1982 Starszy Inspektor Sportu}
^5.	^{Szkoła Podstawowa - Boguchwała}	^{01.09.1982 - 31.08.2001 nauczyciel}
^6.	^Emerytura	^01.09.2001
^7.	^{aktywny zawodowo zajęcia sportowo - rekreacyjne}	^{2001 - 2007}

dokumenty, świadectwa

dyplomy, podziękowania, nagrody

25 lat pracy - podsumowanie

praca mgr

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
im. Bronisława Czecha w Krakowie
Wydział Wychowania Fizycznego
Kierunek Nauczycielski
Studia Zaoczne dla Pracujących

Edward Rumak

Stan i perspektywy rozwoju Szkolnego
Związku Sportowego na terenie
gminy Sokołów Młp.

Praca magisterska napisana na
seminarium Historii i Organizacji Kultury
Fizycznej pod kierunkiem
doc. dr Kazimierza Toporowicza

Kraków 1980

Plan pracy

		strona
Wstęp		1
Rozdział I.	Charakterystyka gminy Sokołów	4
Rozdział I.	Zarys historii kultury fizycznej w gminie Sokołów	13
Rozdział III.	Założenia ideowo- programowe SZS w gminie Sokołów	20
Rozdział IV.	Działalność i osiągnięcia SZS w gminie Sokołów w latach 1975-80	20
Rozdział V.	Perspektywy rozwoju SZS w gminie Sokołów na lata 1980-85	29
Wnioski		68
Przypisy		74
Bibliografia		74
Spis tabel		76
Spis fotografii		77
Aneks		78

- 1 -

Wstęp

Podejmując pracę na temat Szkolnego Związku Sportowego w gminie Sokołów Młp. miałem na uwadze ukazanie działalności i osiągnięć sportu szkolnego. Większość miejsca w pracy poświęciłem okresowi lat 1975 - 80 tj. od momentu dokonania nowego podziału administracyjnego kraju i utworzenia gminy z siedzibą w Sokołowie. W wyniku reorganizacji został powołany do życia Miejsko-Gminny Zarząd Szkolnego Związku Sportowego, który stał się organem inspiratorskim i koordynującym wszelką działalność sportową w szkołach na terenie gminy. Od tego też czasu zaznacza się wyraźny wzrost działalności Szkolnych Klubów Sportowych, a także wzrost zainteresowania młodzieży sportem szkolnym czego dowodem są widoczne osiągnięcia w sporcie wyczynowym i działalności masowej.
Innym powodem podjęcia tego problemu w pracy zawodowej było to, że od początku swojej ponad 10 - letniej pracy zawodowej jako nauczyciel wychowania fizycznego byłem uczuciowi związany ze sportem szkolnym w gminie Sokołów. Chciałem w tym miejscu nadmienić, że ukończyłem Studium Nauczycielskie o kierunku Wychowanie Muzyczne, lecz z powodu braku godzin z tego przedmiotu przydzielono mi wychowanie fizyczne czego dzisiaj nie żałuję.
W trakcie swojej pracy przeżywałem niekiedy bardziej emocjonalnie zwycięstwa czy też porażki razem ze swoimi wychowankami w ostrej rywalizacji sportowej na szczeblu gminy, rejonu czy województwa. Pamiętając też jeszcze swoje starty w zawodach szkolnych czy międzyszkolnych, będąc uczniem Szkoły Podstawowej Nr. 2 w Nienadówce, starałem się wpajać swoim wychowankom zasady uczciwej walki sportowej, właściwie przeżywać porażki i cieszyć się ze zwycięstw.

- 2 -

         Myślę, że i ja w jakiś sposób przyczyniłem się do rozwoju sportu szkolnego w swojej szkole, a tym samym i w gminie. Pisząc pracę na temat działalności i osiągnięć Szkolnego Związku Sportowego w gminie, myślę, że będzie to też podsumowanie mojej dotychczasowej pracy w tym zakresie. Dotychczas nikt tym problemem nie zajmował się na terenie gmin, przynajmniej ja nic nie znalazłem na ten temat, a myślę, że wyniki mojej pracy mogą posłużyć innym przy opracowywaniu innych dziedzin życia w gminie.
         Podstawowymi materiałami źródłowymi wykorzystanymi w pracy była dokumentacja z działalności Szkolnego Związku Sportowego w gminie Sokołów prowadzona wzorowo przez długoletniego sekretarza Zarządu Miejsko - Gminnego w Sokołowie, Józefa Chorzępę ^1/.
         Ponadto korzystałem z akt: Zbiorczej Szkoły Gminnej, Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Szkolnego Związku Sportowego w Rzeszowie, Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie, archiwum byłego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kolbuszowej i Powiatowego Komitetu Kultury Fizycznej. Dużo ciekawych materiałów źródłowych znalazłem w kronikach Szkolnych Klubów Sportowych z terenu gminy. Pewne wzmianki o działalności sportu szkolnego na terenie gminy znalazłem w pracy magisterskiej Macieja Kurdy z Kolbuszowej. Dużą pomocą były też moje własne spostrzeżenia z pracy Szkolnego Związku Sportowego, a także wywiady długoletnimi działaczami sportu szkolnego. Poza tym korzystałem z publikacji i książek poruszających historię i życie mieszkańców Sokołowszczyzny.
         Swoją pracę oparłem na metodach: krytycznej analizy źródeł historycznych i opisowej, najbardziej odpowiednich do przedstawienia wszechstronnie działalności i osiągnięć Szkolnego Związku Sportowego w gminie.

- 3 -

Charakter i zakres zebranych przeze mnie materiałów źródłowych zdecydował głównie o przyjętej strukturze wewnętrznej pracy. Pierwszy rozdział opracowania obejmuje rys historyczny i zagadnienia związane z ogólną charakterystyką i warunkami życia mieszkańców Sokołowszczyzny. W drugim rozdziale przedstawiłem zarys historii i rozwoju kultury fizycznej w gminie Sokołów. W następnym rozdziale przedstawiłem założenia ideowo - programowe według, których prowadzi działalność Szkolny Związek Sportowy. W czwartym rozdziale w formie statystycznej i kronikarskiej przedstawiem działalność i osiągnięcia Szkolnego Związku Sportowego w latach 1975 - 1980. W ostatnim rozdziale ukazałem perspektywy rozwoju Szkolnego Związku Sportowego na lata 1980 - 1985 na tle programu rozwoju społeczno - gospodarczego gminy.
Serdeczne podziękowania za rady i wskazówki pomocne przy pisaniu pracy składam swojemu promotorowi doc. dr Kazimierzowi Toporowiczowi. Za życzliwość i wyrozumiałość w udostępnieniu materiałów źródłowych składam podziękowania Dyrekcji Zbiorczej Szkoły Gminnej w Sokołowie, Zarządowi Oddziału Wojewódzkiego SZS i Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie, pracownikom Wydziału Oświaty i Miejskiego Komitetu Kultury Fizycznej w Kolbuszowej. Szczególne podziękowania składam sekretarzowi Zarządu Miejsko - Gminnego SZS Józefowi Chorzępie, a także opiekunom Szkolnych Klubów Sportowych w gminie za wszechstronną pomoc w udostępnieniu materiałów i kronik. Na zakończenie pragnę podziękować wszystkim tym osobom i instytucjom, które udzieliły mi pomocy przy zbieraniu materiałów bądź w jakikolwiek sposób przyczyniły się do napisania niniejszej pracy.

- 4 -

Rozdział I.

Charakterystyka gminy Sokołów

         Gmina Sokołów Młp. leży w widłach Wisły, Sanu i Wisłoki na Płaskowyżu Kolbuszowsko - Raniżowsko - Sokołowskim zwanym też Wysoczyzną ^1/. Powstała ona na południowo - wschodnim skraju bardzo rozległej dawnej Puszczy Sandomierskiej. Szczątki puszczy można oglądać w postaci lasów, jakie zachowały się na tym terenie do dnia dzisiejszego. Największym i najładniejszym lasem na omawianym terenie jest Las Turski porastający między innymi Jelenie Góry / 261 m n.p.m. / ^2/.
         W skład gminy Sokołów wchodzą: miasteczko Sokołów /centralny punkt gminy/ leżące na skrzyżowaniu dróg Rzeszów - Stalowa Wola i Leżajsk - Kolbuszowa, a także wsie: Nienadówka, Trzeboś, Trzebuska, Turza, Górno, Wólka Sokołowska i Wólka Niedźwiecka / przyłączona do gminy dopiero w roku 1977 /.
         Powierzchnia gminy wynosi 11.154,33 ha. W liczbie tej znaczną pozycję stanowią lasy, które zajmują 2.587,78 ha. Gleby w gminie nie są najlepsze, w większości wsi przeważają gleby w klasach IVb i V. Znaczną grupę gleb stanowią tutaj piaski i szczerki naglinowe oraz bielice ^3/.
         Pod względem klimatu Sokołowszczyzna leży w zasięgu niżowej dzielnicy klimatycznej ^4/. Roczna ilość opadów wynosi 650-700 mm. z czego najwięcej spada w okresie od maja do sierpnia. najcieplejszym mieiącem w roku jest lipiec, średnia temperatura wynosi 18-18,5° C.

- 5 -

Tabela Nr.1
Podział gruntów w gminie Sokołów ^6/.

1	Grunty orne	6.081,38 ha
2	Lasy	2.587,78 ha
3	Łąki	1.150,48 ha
4	Pastwiska	1.277,83 ha
5	Nieużytki	22,62 ha
6	Wody	34,24 ha
	Razem	11.154,33 ha

Liczba mieszkańców według stanu na dzień 1.06.1977 r. wynosi 12.5 tys. Gęstość zaludnienia 122 osób/km².

Zajęcia ludności
Podstawą gospodarki omawianego terenu było i jest do dzisiaj rolnictwo. W tym rolniczym rejonie centrum pełniło miasto Sokołów gdzie dawniej ludność zajmowała się rzemiosłem, handlem i częściowo też rolnictwem. Dzisiaj Sokołów otrzymał Zakład Urządzeń Technicznych "Zgoda" /filia Świętochłowice/, powstała Spółdzielnia Kółek Rolniczych. Duży procent ludności Sokołowa pracuje w zakładach przemysłowych w Rzeszowie. Podobna sytuacja istnieje i we wsiach gminy, gdzie ludność zajmuje się rolnictwem ale dużo jest tzw. chłoporobotników.

- 6 -

Pochodzenie ludności
         Pierwszymi osadnikami tych terenów były " luźne grupy włóczęgów i zbiegów ze wszystkich stron, kolonizując powoli ogromną Puszczę Sandomierską, ludzie pozostający w kolizji z ówczesnym prawem, różni awanturnicy szukający przygód i wolnego życia". Były to jednostki niewątpliwe śmiałe, odważne i przedsiębiorcze ^7/. Prócz tychże, osiedlono sporo" jeńców wojennych czy maruderów, wśród których znaczną liczbę stanowiła ludność tatarska. Ludność ta bardzo szybko traciła poczucie swej odrębności, zatracała rodzimy obyczaj i wiarę, wchodziła w związki z okoliczną ludnością. Tak, że zazwyczaj tylko tradycja popularna wskazuje na niektóre miejscowości jako niegdyś przez Tatarów zasiedlona /np. Sokołów w pow. Kolbuszowskim/ ^9/.
         Na temat ludności Sokołowszczyzny pisze Tygodnik Rzeszowski w artykule pt. Notatki z podróży z Niska do Sokołowa, z dnia 8 września 1888r. "lud tutejszy nosi niezatarte wiekami piętno rasy tatarskiej. Brzydki lud. Niezawodnie wiele zostało tutaj krajowców Dzingis - hana i zmieszawszy się z rasą słowiańską zeszpeciło ją na zawsze. Nigdzie może więcej nie jest to widoczne jak tutaj w Sokołowszczyźnie".

Historia powstania miasta Sokołowa i okolicznych wsi.
         Najstarszą osadą na terenie obecnej Sokołowszczyzny wydaje się być wieś Turza. Była "to dawna osada leśna na obszarze dóbr królewskich" ^10/.

- 7 -

Być może, iż właśnie tę osadę utracił klasztor w Tyńcu na rzecz króla Kazimierza Wielkiego w 1354 r. ^11/Przyjmując takie założenia mogło się zdarzyć, iż Władysław "Jagiełło polował tu w 1410 roku na tury ^12/. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w dokumentach i dlatego przyjmuje się iż to wieś z przed 1589 r. ^13/
Sokołów powstał w 1569 roku tj. w roku ustanowienia aktu lokacyjnego przez Zygmunta Augusta w Lublinie Janowi z Pilczy Pileckiemu" aby mógł w ziemi przemyskiej w powiecie przeworskim na gruncie wykarczowanym posiadanych wsi Łąka i Trzebownisko dóbr swoich dziedziczył, miasto nazwane Sokołów z nowa umieścić i, ufundować i ustanowić ^14/.
Istnieje przypuszczenie, że na miejscu dzisiejszego Sokołowa była "jeśli nie wieś lub obszerne leśnistwo, to przynajmniej większe skupisko ludzi, stanowiące zarodek przyszłego miasta^15/. Również i nazwa miasta nie jest związana z założycielem czy jego herbem, a wiadomo jest, że założyciele dbali o pamięć u potomnych. Wyciągnąć można z tego wniosek, że nazwa Sokołów istniała już przed lokacją miasta, którą zaakceptował założyciel. Również godło miasta nawiązuje raczej do tradycji sokolników, a nie do herbu założyciela^16/.

- 8 -

^{Zdjęcie Nr 1

Herb miasta Sokołowa}

"Pierwszą znaną mi datą z historii Górna jest postawienie kościoła drewnianego w roku 1597, będącego dowodem istnienia już wsi" ^17/.
Nieco później w 1597 roku w Rudniku " Katarzyna na Lipniku - wdowa po szlachetnie urodzonym Piotrze Ulińskim na Ulinie wraz ze swoim synem Stanisławem Ulińskim podczaszym Ziemi Przemyskiej właścicielem na Rudniku i Górnie ... etc.^18/ wydają dokument erekcji parafii. Dokument ten został potwierdzony dnia 15.01.1599r. przez kardynała Jerzego Radziwiłła - biskupa krakowskiego ^19/.

- 9 -

         W połowią XVI wieku powstała też wieś Nienadówka położona w pobliżu drogi i biegnącej z Rzeszowa do Sandomierza. Pierwszą wzmianką źródłową o tej wsi spotykamy w roku 1561^20/ w tym czasie stanął tutaj kościół. Wybudowano go na wysokim wzgórzu z modrzewiowego drzewa. Fakt wybudowania kościoła świadczyć może oczywiście, że osada była już wtedy dużą a mieszkańcy jej zamożni.
         Pierwotnie Nienadówka wraz z pobliskimi miejscowościami należała do zamożnego rodu Pileckich z Pilczy. Córka Jana Pileckiego Anna wyszła za mąż za magnata Jana Kostkę i odziedziczyła między innymi Nienadówkę. Za dziedzicowania drugiego męża Anny , Krzysztofa Kostki, został: poświęcony kościół a konsekracji dokonał osobiście arcybiskup lwowski Jan Dymitr Solikowski w 1895 roku ^21/. Za przyczyną żony Krzysztofa Kostki Anny ufundowana została w Nienadówce parafia w 1601 roku ^22/.
         Pozostałe wsie wchodzące w skład gminy Sokołów powstały też w wieku XVI, świadczą o tym wzmianki o tych wsiach w sprawach dotyczących miasta Sokołowa, z którym to ściśle były powiązane. Miasto Sokołów wraz z okolicznymi wioskami miał dużo możnych i sławnych właścicieli na przestrzeni wieków / Pileccy, Braniccy, Lubomirscy, Zamojscy /, ale nie dbali oni o Jego rozwój i przeważnie traktowali go jako źródło swoich dochodów,bowiem rezydencje swoje mieli daleko od Sokołowa a wadzę tu sprawowali administratorzy, którzy na pewno dobra miasta nie mieli na względzie.

- 10 -

Sokołów a wraz z nim i cała cała Sokołowszczyzna przeżywała nieraz ciężkie chwile w swojej historii. W roku 1608 roku Sokołowszczyzna przeżywała pierwszą klęskę. Stanisław Stadnicki słynny awanturnik zwany "diabłom łańcuckim" rezydujący niedaleko Sokołowa żywił wielką nienawiść do trzeciego męża Anny Łukasza Opalińskiego. Między Stanisławem Stadnickim a Łukaszem Opalińskim wybuchła trzyletnia wojna prywatna /1607 - 1609/, która wywołała odgłos w Rzeczypospolitej gdyż "toczyła się taką ofiara krwi i złota, z takim zniszczeniem całych okolic, takim uciskiem i taką krzywdą niewinnego ludu jak żadna inna" ^23/.
W 1608 roku Stanisław Stadnicki urządził najazd na miasteczko Sokołów " zabijając kilkudziesięciu mieszczan i tyleż poranił ^24/, wypędziwszy wszystkich z miasta zrabował dobytek mieszczan i zniszczył kościół, tak że służba Boża ustać musiała ^25/. Obronę przed najeźdźcami miały stanowić wały miejskie i fosa, przy których pracę rozpoczęto dosyć wcześnie, bo najprawdopodobniej w pierwszej ćwierci wieku XVII ^26/. Można przypuszczać, że na podjęcie decyzji o budowie wałów obronnych wpłynął znacznie straszliwszy najazd Kantymira Burzy z 1624 roku na tereny południowo-wschodniej Rzeczypospolitej. Szczątki tych fortyfikacji dochowały się do dnia dzisiejszego, które można zobaczyć w plebańskim ogrodzie. Stanowią one jedyną pamiątkę dawniejszych czasów miasteczka. Ciężki okres “potopu szwedzkiego” zostawił ślady i no tym terenie. Nie wiadomo, czy zagony wojsk szwedzkich przeszły akurat przez Sokołów, ale wiadomo, ze "została puszczona z dymem wioska Przewrotne należąca do parafii Nienadówka". ^27/. W rok po "potopie szwedzkim" niszczył te tereny Jerzy II Rakoczy. Prawdą jest, że książę siedmiogrodzki zniszczył kościół w Sokołowie w 1657 roku ^28/, a więc na pewno całe miasteczko i okolice. U schyłku niepodległości polski szlacheckiej Sokołów i okolice w 1769 roku zostały doszczętnie zrabowane przez obie strony wojujące ^29/. Chodzi tu o działanie Konfederacji Barskiej /1768 - 1772/.

- 11 -

         W 1772 roku Sokołowszczyzna dostała się pod panowanie austriackie. Nie obojętna była postawa ludności Sokołowszczyzny wobec walk narodowo - wyzwoleńczych czego dowodem jest udokumentowany udział w powstaniach.
         W 1803 roku latem wybuchł ogromy pożar w Sokołowie który "przy silnym wietrze tak się rozszerzył, iż pochłonął do trzystu budynków, a o ratunek był prawie niemożliwy ^30/.          Jeszcze bardziej tragiczny w skutkach wybuchł pożar 25 lipca 1904r. "Spaliło się około 600 budynków mieszkalnych i kościół parafialny, unikat w całym kraju z kościołów drewnianych. Sytuację pogarszała długotrwała susza trwająca od zimy. Z całego gęsto zabudowanego miasteczka ocalało tylko 14o domów. Nie obeszło się bez ofiar w ludziach ^31/.          Po tym pożarze Rada Gminna na posiedzeniu postawiła wniosek by "wszystkie spalone domy mieszkalne dozwolone tylko murowane budować^32/.
         Ludność miasta Sokołowa od wieków zajmowała się rzemiosłem i handlem. Rozwój kapitalizmu i powstawanie fabryk przyczyniło się do upadku rzemiosła. Na wsi natomiast zaznacza się przeludnienie i rozdrobnienie gruntów co przyczynia się do braku żywności. W związku z powyższymi faktami wzrasta emigracja zarobkowa mieszkańców miasteczka i wsi. “Klęska pożaru spowodowała tak znaczne nasilenie emigracji zarobkowej z Sokołowa do Ameryki, że jut nigdy później takiego nie zanotowano ^33/.
         Po I wojnie światowej Sokołowszczyzna coraz bardziej podupada. Wprawdzie leżała ona w obrębie Centralnego Okręgu Przemysłowego, ale nie projektowano tu budowy żadnej fabryki z powodu braku komunikacji kolejowej oraz wody. Okres okupacji tak jak wszędzie,przyniósł miastu i okolicy duże zniszczenia w gospodarce i ofiary w ludziach

- 12 -

25 lipca 1944 roku wojska radzieckie wyzwoliły Sokołów i okolice, który powoli dźwiga swoją gospodarkę ze zniszczeń wojennych. Sokołowszczyzna w dalszym ciągu nie im szczęścia, albowiem wchodzi w obszar powiatu kolbuszowskiego i staje się regionem prowincjonalnym. Gospodarze powiatu więcej uwagi poświęcają siedzibie powiatu, gdzie budowane są nowe zakłady przemysłowe i dzielnice mieszkaniowe, a Sokołów ujmowany jest w dalszej kolejności.
Nowy podział administracyjny powoduje, że Sokołów staje się siedzibą gminy. Od tego czasu zaznacza się dynamiczny rozwój, powstają nowe zakłady przemysłowe, placówki handlowe i usługowe.
Dużym osiągnięciem dla miasteczka i okolicy jest zlokalizowanie w Sokołowie filii Zakładów Urządzeń Technicznych "Zgoda" ze Świętochłowic, gdzie wiele osób znalazło zatrudnienie. Powstało dwa osiedla domków jednorodzinnych oraz jedno osiedle budownictwa wysokiego, doprowadzono do miasta wodę.
Postęp widać w każdej dziedzinie życia mieszkańców gminy. Wieś sokołowska dzięki nowoczesnemu gospodarowaniu staja się coraz zamożniejsza i życie jej mieszkańców niczym się nie różni od życia mieszkańców miast.

- 13 -

Zarys historii kultury fizycznej w gminie Sokołów.
W roku 1867 we Lwowie - ośrodku prowadzącym żywą działalność organizacyjną, zostaje założone pierwsze Towarzystwo Gimnastyczne ^1/. W ślad za tym powstaje na ziemiach polskich wiele Zakładów Gimnastycznych i gniazd sokolich rozwijających działalność nie tylko w zakresie gimnastyki ale i innych dyscyplin sportowych. Głównym celem działalności gniazd sokolich było organizowanie młodzieży polskiej, kształtowanie tężyzny fizycznej i potajemne wychowanie jej w duchu polskości, gotowości do walki o wolność narodu polskiego. region Sokołowszczyzny, a szczególnie Sokołów podatny był na różne zmiany zachodzące na ziemiach polskich. hasła "sokolnictwa" dotarły też i tu i to dość wcześnie.
W listopadzie 1894 roku powstaje w Sokołowie oddział Ogólnokrajowego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", co udokumentowane jest w korespondencji anonimowego mieszkańca Sokołowa do "Kuriera Rzeszowskiego" z datą 25 listopada 1894 rok o następującej treści. "Zawiązało się u nas Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", odnośny statut posłano do zatwierdzenia c.k. Namiestnika. Przyznajcie sami, czy to nie pięknie wygląda - "Sokół" w Sokołowie^2/.
Notatka ta nie podaje bliższych informacji, kto należał do grona założycieli, ilości członków, kto był pierwszym naczelnikiem itp.
O działalności Sokoła w latach następnych dowiadujemy się z "Kuriera Rzeszowskiego", pod datą 7 grudnia 1894 roku czytamy: "W Sokołowie tamtejsze Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" urządza w sobotę 8 bm. w sali kasynowej wieczorek mickiewiczowski z następującym programem:

1. Odczyt
2. Marsz "Sokołów" - chór męski
3. Deklamacje
4. "Wisła" - kwartet męski
5. Deklamacje
6. "Wilia" - chór mieszany

Początek o godz. 6^1/2 wieczorem. Dochód przeznaczony na cele towarzystwa".

- 14 -

Wieczorki takie organizowano jeszcze 12 grudnia 1897 r. i 21 maja 1898 roku. Z tych dat należy sądzić, że wieczorki mickiewiczowskie były stałą pozycją w działalności Towarzystwa.
Idee patriotyczne były głęboko zakorzenione wśród mieszkańców Sokołowa, czego dowodem jest udział grupy Sokołowiaków w Powstaniu Styczniowym, a ci, którzy przeżyli byli bohaterami w oczach innych. Dowodem tego był manifestacyjny pogrzeb powstańca Bartłomieja Pieli w 1911 roku, w którym Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" szczególnie silnie zaznaczyło swój udział ^3/.
Wskutek pożaru, który w roku 1904 zniszczył większą cześć miasta, a zapewne też i dokumenty działalności "Sokoła", nie pozwala odtworzyć pierwszych lat działalności. Można najwyżej opierać się na przekazach ustnych członków "Sokoła" żyjących do dziś. Wynika z nich, że wybitnymi działaczami tego okresu byli: baron Karol de Rudenstein Rampelta, Ignacy Pasierb, Jakub Stąpor ^4/.
W roku 1910 "Sokół" zajął się organizacją na wielką skalę jubileuszowych uroczystości 500-lecia Bitwy pod Grunwaldem.
W kronice "Kuriera Rzeszowskiego" pod datą 24 kwietnia 1910 roku czytamy między innymi:... "w uroczystościach tych weźmie udział prócz drużyny sokolej miejscowej, gniazdo z Głogowa, Łańcuta i Niska".
Trwały ślad po tych uroczystościach pozostał do dzisiaj w postaci tablicy pamiątkowej wmurowanej na ścianie frontowej magistratu miejskiego.
Gniazdo "Sokoła" dysponowało wówczas placem przy ul. Raniżowskiej /obecnie M. Nowotki/, gdzie znajdowały się urządzenia do ćwiczeń gimnastycznych na wolnym powietrzu i kręgielnia ^5/

- 15 -

Pierwszym pionierem piłki nożnej w Sokołowszczyźnie był Józef Woś, studiujący wówczas we Lwowie, który podczas wakacji w 1912 roku zaznajamiał młodzież sokołowską z przepisami i uczył grać w piłkę nożną ^6/.
Wybuch I wojny światowej zahamował działalność Towarzystwa zajęcia miasta przez armię rosyjską oraz powołania dużej części członków do wojska.
W niepodległej Polsce Towarzystwo już w bardziej zorganizowanej formie wznawia swoją działalność. Powstaje sekcja piłki nożnej, która pierwsze zawody rozgrywa w 1919 roku w towarzyskich spotkaniach z drużynami Głogowa, Rudnika, Leżajska i Rzeszowa ^7/. Sekcja lekkiej atletyki powstaje w 1930 roku i zrzesza 30 zawodników ^8/. Sekcja akrobatyki sportowej działała w latach 1930 - 39, skupiała ona ponad 30 członków. Przy okazji świąt państwowych i festynów sportowych urządzane były pokazy piramid w wykonaniu ćwiczących^9/.
Pomyślano też o obszernym placu sportowym, który powstał na zakupionym przez "Sokół" terenie u wylotu ulicy Raniżowskiej /Obecnie znajduje się tam obiekt sportowy KS "Sokołowianka" ^10/. Wybuch II wojny światowej i okupacja spowodowały zaprzestanie działalności sportowej.
Po wyzwoleniu działalność sportowa rozpoczynana była od początku. Boisko sportowe było pełne lejów po bombach, urządzenia sportowe i sprzęt zostały zniszczone, dyplomy nagrody i pamiątki zaginęły.

- 16 -

Nie zrażono się tymi trudnościami. Dzięki przedwojennym działaczom i sportowcom wznowiono działalność klubu, który w roku 1950 posiadał już 5 sekcji: piłka nożna, szachy, tenis stołowy i lekka atletyka. Zrzeszał 53 członków czynnych i 205 członków wspierających. W pierwszych latach po wojennych klub oprócz sportu wyczynowego prowadził szeroką działalność masową, organizując szereg zawodów sportowych dla mieszkańców Sokołowa i okolicznych miejscowości. Popularne były w tym czasie tzw. Marsze Jesienne.
15 października 1950 roku w takiej imprezie brało udział aż 1200 osób ^12/. Prowadzono zdobywania uprawnień organizatorów zawodów w poszczególnych dyscyplinach sportowych. Dużym wydarzeniem w życiu sportowym Sokołowszczyzny był pobyt mistrza świata w rzucie oszczepem Janusza Sidły w dniach 13 - 14 października 1958 roku z okazji Dnia Umasowienia Sportu Związkowego ^13/.
Klub nie miał szczęścia do zakładów opiekuńczych z którymi współpraca nie układała się należycie. Kilkakrotnie też zmieniał swoją przynależność i nazwę.
Ważnymi wydarzeniami w historii klubu wartymi odnotowania mogą być: wręczenie sztandaru klubowi - 28.VIII.1964 roku oraz oddanie do użytku pawilonu sportowego tak bardzo potrzebnego klubowi w 1966r. ^14/.
Istniejące sekcje sportowe w klubie "Sokołowionka" nie odnosiły większych sukcesów sportowych i powoli, jedne po drugiej były rozwiązywane, oprócz sekcji piłki nożnej, która jako jedyna ostała się w klubie. Sekcja ta przysporzyła Klubowi i miastu najwięcej sławy, awansując w 1972 roku do ligi okręgowej co było wielkim osiągnięciem na miarę dwutysięcznego miasteczka. Radość nie trwała długo, po dwu sezonach drużyna musiała opuścić szeregi ligi okręgowej .Od tego momentu zaczyna się widoczny regres w sekcji a tym samym i w działalności klubu.

- 17 -

W obecnym sezonie drużyna piłki nożnej z trudem utrzymała się w A klasie. Widoczny jest też spadek zainteresowania ze strony społeczeństwa Sokołowszczyzny czego dowodem jest bardzo niska frekwencja na meczach. Nieodzowna jest o tym wypadku działalność wielokierunkowa aby sytuację polepszyć. Przede wszystkim należy szukać dobrego patronatu nad klubem, a taki można znaleźć tylko i wyłącznie w Zakładach Urządzeń Technicznych "Zgoda". Pracuje tam bardzo dużo młodych ludzi a sam zakład fundusze na działalność sportową na pewno by znalazł. Brak tu jest zdecydowania z obu stron, a także braku zainteresowania ze strony władz gminnych. Druga sprawa to słaba współpraca klubu ze szkołami z terenu miasta i gminy, a uzdolnionej młodzieży nie brakuje. Konieczną i pilną potrzebą jest powołanie nowych sekcji sportowych lub reaktywowanie istniejących niegdyś w takich dyscyplinach, które były bardzo popularne w Szkolnych Klubach Sportowych/ piłka ręczna, lekka atletyka, tenis stołowy/. Chętnych na pewno by nie brakło.

Do wybuchu II wojny światowej oprócz działalności klubu w Sokołowie, na terenie Sokołowszczyzny nie istniała żadna działalność sportowa. Według relacji osób pamiętających te czasy młodzież zpoza Sokołowa nie miała możliwości brać udziału w działalności klubu, albowiem młodzież i działacze z Sokołowa tworzyli jakby zamkniętą grupę i nie dopuszczali do klubu "wieśniaków". Dopiero po wyzwoleniu zaczyna się pewien rozwój działalności sportowej wśród młodzieży wiejskiej. Inicjatorem tej działalności były Koła Związku Młodzieży Polskiej, które istniały w tym czasie we wszystkich wioskach obecnej gminy.

- 18 -

         Nie była to jakaś działalność planowa i systematyczna ale raczej okazjonalna Na przykład w danej wsi odbywały się dożynki i młodzież tej wsi aby uświetnić uroczystość "montowała" drużynę do pliki nożnej lub siatkowej i zapraszała młodzież z innej wsi do rozegrania zawodów. Niekiedy takie zaproszenia były formą "wyzwania do walki" i w zasadzie zapraszana młodzież stawiała się na zawody. Mecze te były wielkim wydarzeniem we wsi a frekwencja i gorący doping były zapewnione. Inną okazją do takich spotkań były odpusty no a tym samym okazją do rewanżów.

         Bardziej zorganizowana działalność sportową zaczynają prowadzić powstające w poszczególnych wsiach Koła Ludowych Ludowych Zespołów Sportowych. Szczególnie popularne są rozgrywki w piłkę a także podnoszenie ciężarów i siatkówka. Brak jakichkolwiek funduszy, a także instruktorów powodowało, że drużyny LZS nie brały udziału w żadnych rozgrywkach oprócz meczów towarzyskich w obrębie gminy. Dopiero w ostatnich latach Ludowe Zespoły Sportowe rejestrują swoje drużyny i biorą udział w rozgrywkach międzygminnych a drużyna z Nienadówki z powodzeniem występuje w rozgrywkach wojewódzkich.

         Klub "Sokołowianka" z okazji 1 maja organizuje co roku tradycyjny turniej piłki nożnej drużyn LZS o puchar Naczelnika Miasta i Gminy, wyławiając przy okazji najzdolniejszych zawodników dla swojej drużyny. Trzeba przyznać, że w okresie gdy sekcja piłki nożnej występowała w lidze okręgowej większość jej członków wywodziła się z drużyn LZS.

- 19 -

         Sport szkolny do roku 1951 w ogóle nie istniał w szkołach. Pierwszą, która rozpoczęła działalność sportową była szkoła w Górnie. Posiadała ona w tym czasie jedną z najlepszych drużyn siatkówki chłopców w byłym powiecie, Dopiero od roku 1955 zaczyna się początek rozwoju w większości szkół gminy. Bardzo popularną w szkołach jest w tym okresie piłka ręczna a Szkoła Podstawowa w Trzebusce w roku 1959 zdobywa mistrzostwo powiatu w piłce ręcznej chłopców. Szkoła Podstawowa w Sokołowie organizuje o tym czasie coroczne turnieje piłki ręcznej chłopców i dziewcząt, których zwycięzcy kwalifikowali się do rozgrywek powiatowych. Piłka nożna nie była w tym czasie prowadzona w ogóle ze względu na brak odpowiednich boisk. Co roku organizowane były masowe biegi przełajowa, w których brali udział uczniowie z większości szkół. Były czyniona próby organizowania innych sekcji sportowych w szkołach lecz nie zdobyły uznania wśród młodzieży np. łucznictwo w Szkole Podstawowej Nr 2 w Nienadówce.

         Nie było w tym czasie ani jednego człowieka z przygotowaniem fachowym. Sport szkolny prowadzili nauczyciele innych specjalności, szkolenie młodzieży było bardzo prymitywne, a brak zorganizowanych rozgrywek i zawodów nie sprzyjał uzyskiwaniu dobrych wyników. W latach sześćdziesiątych Powiatowy Zarząd Szkolnego Związku Sportowego w Kolbuszowej organizował rozgrywki w poszczególnych dyscyplinach sportowych ale oprócz Sokołowa, żadna szkoła nie brała w nich systematycznego udziału.

         Gminny Komitet Kultury Fizycznej od początku swojego istnienia nie przejawia żadnej inicjatywy. Co kilka miesięcy zmienia się sekretarz Komitetu jako osobo bezpośrednio odpowiedzialna zo działalność tej organizacji. Większość osób, które pracowały na tym stanowisku to ludzie nie mający nic wspólnego ze sportem i chyba tu jest przyczyna słabej działalności. Taki stan nie może istnieć nadal i należy podjąć jak najszybciej w tym zakresie. Efektem słabej działalności Komitetu Kultury Fizycznej są dalekie lokaty gminy Sokołów we współzawodnictwie na szczeblu województwa.

- 20 -

Rozdział III.

Założenia ideowo-programowe Szkolnego Związku Sportowego w gminie Sokołów

W związku z nowym podziałem administracyjnym w kraju I utworzenie gminy z siedzibą w Sokołowie Młp. Wyłączna rola w zakresie sportu szkolnego przypadła nowo powołanemu Miejsko - Gminnemu Zarządowi Szkolnego Związku Sportowego.
W skład Zarządu zostali powołani doświadczeni i wypróbowani działacze i nauczyciele wychowania fizycznego na zebraniu wyborczym w dniu 22 listopada 1975 roku. ^1/

Skład Zarządu Miejsko - Gminnego SZS w Sokołowie Młp.:

1	Przewodniczący	mgr. Zofia Włodarczyk	Z-ca Gm. Dyr. Szkół
2	Z-ca przewodnicz.	Eugeniusz Pacyna	naucz. wf. w Trzebosi
3	Sekretarz	Józef Chorzępa	naucz. wf. w Trzebusce
4	Członek	Edward Rumak	naucz. wf. w Nienadówce
5	Członek	Jan Wierzbicki	sekr. GSZS w Sokołowie
6	Członek	Zofia Rumak	naucz. wf. w Nienadówce
7	Członek	Kazimierz Golas	dyr. SP w Górnie - Zaborzu
8	Członek	Franciszek Rząsa	dyr. SP w Górnie
9	Członek	Bolesław Marek	dyr. SP w Wólce Niedz.
10	Członek	Zofia Sądej	naucz. wf. w Turzy
11	Członek	Julian Cisek	naucz. w Trzebosi
12	Członek	Alicja Dec	naucz. w Nienadówce
13	Członek	mgr Józef Rogowski	naucz. wf. w LO Sokołów
14	Członek	Stanisław Bolko	naucz. w Sokołowie

- 21 -

Nowy zarząd opracował ambitny plan działania z zakresie sportu szkolnego na lata 1976 - 1980 oparty no wytycznych Partii i Rządu odnośnie programu kultury fizycznej w powszechnej szkole średniej ^2/.
Plan ten jest kontynuacją dotychczasowych działaś mających na celu umocnienie organizacyjne, unowocześnienie zarządzeń i podnoszenie jakości pracy wszystkich Szkolnych Kubów Sportowych, szkolenie sportowo uzdolnionej młodzieży w systemie oświaty, rozwijanie jej zainteresowań i włączenie do aktywnego współuczestnictwa w życiu szkoły i organizacji ^3/.
Program działania zawiera kilko działów z wytycznymi jasno zadaniami dla Zarządu Gminnego i Szkolnych Klubów Sportowych.
Oto obszerne fragmenty: ^4/.

- 22 -

Zadania programowo - organizacyjne

- Szkolny Związek Sportowy w dalszym ciągu swoją działalność będzie opierał o podstawowe ogniwo jakimi są Szkolne Kluby Sportowe.

- W oparciu o program i regulamin Szkolnego Związku Sportowego oraz program działania opracowywany w każdym roku szkolnym, nasilić działalność w kierunku umasowieniu imprez i zawodów na terenie szkoły w ramach szkolnych Igrzysk Sportowych.

- W kalendarzu sportowym szkoły należy uwzględnić prowadzenie ligi między klasowej w minimum 3 grach zespołowych w celu objęcia nimi jak największej ilości młodzieży.

- W każdej szkole Szkolny Klub Sportom przeprowadzi szkolenie Młodzieżowych Organizatorów Sportu dla 2 - 4 uczniów z klas V - VIII, a także wytypuje kandydatów ma kurs MDS organizowany przez Miejsko - Gminny Zarząd Szkolnego Związku Sportowego w czasie ferii zimowych i letnich.

- Szkolny Klub Sportowy w ramach systemu wychowawczego szkoły uwzględni w planie działanie współzawodnictwo wewnątrzszkolne na najbardziej usportowioną klasę i najlepszego ucznia sportowca.

- Do roku 1980 należy zapewnić każdemu uczniowi co najmniej jedną godzinę zorganizowanego ruchu dziennie poprzez lekcje wychowania fizycznego, godziny sportu, zajęciach w sekcjach SKS ćwiczenia śródlekcyjne i międzylekcyjne.

- W każdym roku szkolnym szkoły prowadzą sekcje zdobywania Powszechnej Odznaki Sportowej oraz kursy na kartę rowerowa.

- Ze względu na zróżnicowanie bazy sportowej szkół, wyposażenie w sprzęt, kwalifikacje nauczycieli w swoich planach działania Szkolne Kluby Sportowe zwrócą uwagę na rozpowszechnienie takich gier jak: ringo, kometka i kręgle a wspólnie ze Związkiem Harcerstwa Polskiego więcej uwagi poświęcić na upowszechnienie sportowo - turystycznych form zajęć takich jak biegi przełajowe, biegi orientacyjne, wycieczki piesze i kolarskie oraz biwaki.

Zadania dla Miejsko - Gminnego Zarządu Szkolnego Związku Sportowego:

- 23 -

Oddziaływanie wychowawcze przez aktywne uczestnictwo w pracy Szkolnego Związku Sportowego:

- Koordynuje działalność Szkolnych Klubów Sportowych ma swoim terenie.

- Ukierunkuje działalność sekcji szkoleniowych Szkolnych Klubów Sportowych biorąc pod uwagę warunki bazowo - sprzętowe i posiadaną kadrę nauczycieli wychowania fizycznego poprzez prowadzenie lig gminnych w grach zespołowych i cykli zawodów lekkoatletycznych.

- Opracowuje kalendarz imprez sportowych na szczeblu gminy według wytycznych Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Szkolnego Związku Sportowego oraz możliwości i warunków lokalnych. - Określa współpracę z klubami sportowymi i organizacjami ideowo - wychowawczymi działającymi na terenie gminy.

- Prowadzi współzawodnictwo międzyszkolne na najbardziej usportowioną szkołę, najlepiej pracujący lokalny Klub Sportowy.

- Sprawuje nadzór nad akcją sprawozdawczo - wyborczą w Szkolnych Klubach Sportowych.

- Należy zacieśnić współpracę ze Związkiem Harcerstwa Polskiego poprzez zwiększenie liczebności członków obu organizacji, wspólną organizację wycieczek turystycznych i biwaków.

- Podczas organizacji zawodów i imprez sportowych należy zwrócić uwagę na właściwy doping sportowy pozbawiony elementów lokalnego egoizmu.

- W organizacji zawodów sportowych wszystkich szczebli należy więcej uwagi poświęcić sprawie propagandowej.

- Emblemat i flaga Szkolnego Związku Sportowego podczas zawodów sportowych to wpajanie nawyków przywiązania i szacunku do barw klubowych a przez to wyrabianie postaw szacunku i powagi wobec godła, flagi i hymnu państwowego.

- Powołanie do reprezentacji szkoły, gminy czy województwa winno stanowić uroczysty moment wyróżnienia ucznia w jego działalności sportowej.

- Szkolenie Młodzieżowych Organizatorów sportu to zadanie Szkolnego Związku Sportowego w wychowaniu i przygotowaniu przyszłych działaczy ruchu sportowego.

- 24 -

         Zarząd Miejsko - Gminny SZS na podstawie programu działania i wytycznych władz oświatowo - wychowawczych i sportowych opracował plan pracy na poszczególne lata szkolne ujmując zadania do realizacji przypadające na dany rok szkolny dla Zarządu Miejsko - Gminnego Szkolnego Związku Sportowego i Szkolnych Klubów Sportowy. W ślad za planem pracy opracowywany był kalendarz imprez i zawodów sportowych na szczeblu gminy ^6/.

         W celu zdopingowania szkół, Szkolnych Klubów Sportowych oraz ich opiekunów do coraz to lepszej działalności sportowej wprowadzono regulamin współzawodnictwo międzyszkolnej w zakresie wychowania fizycznego, sportu i turystyki o Puchar Przechodni Gminnego Dyrektora Szkół ^7/. Regulamin ten był co roku modyfikowany i wzbogacany o nowe treści współzawodnictwa aby uwzględniał równą rywalizację wszystkich szkół podstawowych na terenie gminy. Trudno jest opracować idealny regulamin współzawodnictwo albowiem szkoły są zróżnicowane pod względem bazy, sprzętu, kadry a takie ilością młodzieży w szkole co ma na pewno duży wpływ na osiągane wyniki. Ostatni regulamin / z roku szkolnej 1970/80 / nie jest z pewnością doskonały ale umożliwia już właściwy start wszystkich szkół.

         Akcja "Sportowa Zima" to oddzielny rozdział w działalności Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie. Akcja ta posiada oddzielny plan działania Szkolnych Klubów Sportowych w okresie zimy. Plan ten uwzględnia ilość i rodzaj zawodów Szkolnych i gminnych.
Opracowany jest też oddzielny regulamin współzawodnictwo międzyszkolnego w tym zakresie o Puchar Przechodni Miejsko - Gminnego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu ^7/.

         Duży nacisk kładziono na budowę lodowisk szkolny co z pewnością ułatwiało realizację programu wychowania fizycznego w czasie zimy.

- 25 -

         Dużą popularnością wśród młodzieży cieszą się ligi gminne w grach zespołowych, w których obowiązkowo biorą udział wszystkie szkoły z terenu gminy.
Ligi gminne prowadzone są w następujących grach zespołowych:
- Piłka nożna chłopców o puchar Przechodni Gminnego Dyrektora Szkół
- Piłka ręczna chłopców o Puchar Przechodni Naczelnika Miasta i Gminy.
         Z powodu braku odpowiedniej bazy sportowej nie prowadzone jest szkolenie młodzieży w innych grach zespołowych. Trzeba stwierdzić, że mecze odbywają się systematycznie, bardo mało jest walkowerów a rozgrywki odbywają się systemem jesień-wiosna, każdy z każdym. Wyniki meczów i zajmowane miejsce w tabeli przez swoją drużynę po każdej kolejce spotkań są żywo komentowane przez młodzież w szkole. Należą się tu duże słowa uznania dla nauczycieli wychowania fizycznego i opiekunów SKS za poświęcenie dla młodzieży swojego wolnego czasu., biorąc pod uwagę, że mecze ligowe odbywają się w niedzielę.
         "Realizacja wspólnie z wieloma sojusznikami największej w historii polskiego szkolnictwa akcji pn. "Sztafeta Olimpijska - Moskwa 80" wzbogaciła szkoły o nowe inicjatywy i formy pracy wychowawczej i sportowej ^9/".
W ramach tek akcji wszystkie szkoły w gminie realizowały poszczególne zadanie przypadające na dany rok szkolny a także imprezy jak Dni Olimpijczyka czy konkurs Na Olimpijskim Szlaku miały bardzo bogata oprawę propagandowo - sportową.
         Organizacja i przeprowadzenie zawodów na szczebli gminy wymagały wiele pracy i zabiegów ze strony Zarządu SZS i opiekunów Szkolnych Klubów Sportowych.

- 26 -

Zabezpieczono odpowiedni sprzęt, sędziów, nagrody i dyplomy, dbano o porządek i bezpieczeństwo w czasie zawodów oraz wdrażano młodzież do szlachetnej rywalizacji sportowej. Aby osiągnąć te zamierzenia w czasie trwania zawodów wprowadzono podniosły nastrój już podczas uroczystego otwarcia zawodów. Zdając sobie sprawę z ważności ceremoniału szkolnego zawsze dbaliśmy o dobrą organizację każdej imprezy. Uroczysty charakter wydarzeń sportowych nadaje zmaganiom w sporcie ogólniejszy sens i znacznie podnosi rangę sportu w społeczeństwie, zachęca do jego uprawiania. Nigdy nie pomijaliśmy ceremoniału otwarcia i zakończenia imprez sportowych, na które byli zapraszani: Naczelnik Miasta i Gminy, I sekretarz Komitetu Partii, Gminny Dyrektor Szkół, przedstawiciel Kuratorium Oświaty i Wychowania, przedstawiciele Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Szkolnego Związku Sportowego. Prezentowaliśmy zawodników, wręczaliśmy dyplomy i nagrody" ... - czytamy w sprawozdaniu z działalności SZS w Sokołowie Młp. za lata 1876 - 1980.
Do wartościowej sprawy należy zaliczyć terminowe i szybkie przesyłanie przez sekretarza Zarządu SZS protokołów z zawodów gminnych do szkół, w związku z czym młodzież w szkołach na bieżąco była informowana przez reprezentantów swojej szkoły.
Dużą pomoc i zainteresowanie w zakresie rozwoju sportu szkolnego w gminie przejawia Dyrekcja Zbiorczej Szkoły Gminnej udzielając wszelkiej pomocy finansowej i organizacyjnej. Dowodem tego może być plan pracy Zbiorczej Szkoły Gminnej na rok szkolny 1979/80 gdzie w dziale VI na stronie 8 pod hasłem Rozwój kultury fizycznej i sportu czytamy między innymi..... "Czuwanie nad prawidłową realizacją kalendarza imprez sportowych w gminie / obowiązek uczestnictwa każdej szkoły w zawodach na szczeblu podstawowym/"

- 27 -

W protokole powizytacyjnym Zarządu Miejsko - Gminnego Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie przeprowadzonej w dniu 3 marc 1977r. przez przewodniczącego Wojewódzkiej Komisji Rewizyjnej Szkolnego Związku Sportowego w Rzeszowie Władysława Cyrana czytamy między innymi "...na szczególne podkreślenie zasługuje duże zainteresowanie i pomoc Szkolnemu Związkowi Sportowemu ze strony Gminnej Dyrekcji Szkół. Między innymi w dniu 5 listopada 1976 roku odbyło się kolegium Gminnego Dyrektora Szkół przeznaczone wyłącznie sprawom sportu szkolnego, przy czym główny temat stanowiła ocena działalności sportowej w szkołach w roku szkolnym 1975/76. Oprócz tego na kolegiach w dniach 16 sierpnia 1976 r, 18 grudnia 1976 r., 31 grudnia 1976 r. poza zasadniczą tematyką omawiano również sprawy sportu szkolnego. W ubiegłym roku Gminny Dyrektor szkół wraz z Sekretarzem Zarządu Miejsko - Gminnego SZS dokonali kontroli działalności Szkolnych Klubów Sportowych oraz stanu urządzeń sportowych i wyposażenia szkół w sprzęt sportowy..."
Dyrekcja Zbiorczej Szkoły Gminnej nie zapomina też o dobrze pracujących nauczycielach wychowania fizycznego i opiekunach Szkolnych Klubów Sportowych, czego dowodem są dyplomy i typowania do nagród ministra i kuratora.
Inną formą mobilizującą nauczycieli do lepszej pracy jest organizowanie uroczystych podsumowań działalności Szkolnych Klubów Sportowych z udziałem władz gminnych, dyrektorów szkół i przedstawicieli młodzieży. Omawiane są plusy i minusy pracy poszczególnych Klubów Sportowych i ich opiekunów, a także wręczanie dyplomów i pucharów dla najlepszych szkół.

- 28 -

Formą na pewno integrującą nauczycieli wychowania fizycznego jest organizowane od kilku lat indywidualnego turnieju tenisa stołowego pod patronatem Oddziału Gminnego Związku Nauczycielstwa Polskiego w Sokołowie.
Co roku w dniu 1 maja organizowane są mecze w piłce nożnej między reprezentacją nauczycieli a drużyną Zakładów Urządzeń Technicznych Zgoda w Sokołowie gdzie górą przeważnie są nauczyciele.
Zarząd Miejsko - Gminny SZS ulepsza i wprowadza coraz to nowe formy działalności mając na uwadze dobro sportu szkolnego w gminie.

- 29 -

Rozdział IV.

Działalność i osiągnięcia Szkolnego Klubu Sportowego w gminie Sokołów Młp. w latach 1975 - 1980.

Wraz powołaniem da życia Zarządu Miejsko - Gminnego Związku Sportowego zaznaczył się widoczny rozwój sportu szkolnego na terenie gminy, dzięki dużemu zaangażowaniu większości członków Zarządu. Trudności było wiele. Nie było przede wszystkim większych tradycji i osiągnięć Szkolnych Klubów Sportowych, wielu nauczycieli ze sportem szkolnym stykało się po raz pierwszy a więc byli to ludzie niedoświadczeni. Szkoły miały duże braki w wyposażeniu w sprzęt sportowy, słaba baza sportowa oraz brak kwalifikowanej kadry nauczycielskiej.

Baza

Na 10 szkół podstawowych i jednego Liceum Ogólnokształcącego istniejących na terenie gminy nie było ani jednej pełnowymiarowej sali gimnastycznej, sześć szkół podstawowych i Liceum Ogólnokształcące posiadało sale zastępcze, a 4 szkoły nie posiadały żadnego pomieszczenia do prowadzenia wychowania fizycznego.
Zajęcia odbywały się na wolnym powietrzu, a w razie niesprzyjających warunków atmosferyczny na korytarzach szkolnych lub w klasach.
Taka sytuacja istnieje właściwie do dziś.
Wiele szkół nie posiadało przyrządów do prowadzenia zajęć gimnastyki, w związku z niczym nie było mowy o właściwej realizacji programu nauczania. Nie było możliwości powiększenia bazy sportowej. Uzupełniano je zastępczymi środkami tj. budową prostych urządzeń sportowych, elementami zielonych sal gimnastycznych czy ścieżek zdrowia.

- 30 -

Wyróżnić należy pod tym względem Liceum Ogólnokształcące w Sokołowie, gdzie wybudowano piękną ścieżkę zdrowia oraz w pełni wyposażoną salę gimnastyczną. Szkoła Podstawowa Nr.2 w Trzebosi wykonała elementy ścieżki zdrowia i zielonej sali gimnastycznej.
Nie najlepiej przedstawiała się sytuacja z boiskami do gier zespołowych. Teoretycznie wszystkie szkoły posiadały boiska bądź to do piłki nożnej, ręcznej czy siatkówki, lecz w praktyce mało z nich nadawało się do użytku z powodu złej nawierzchni. Wiele szkół korzystało i korzysta do dziś z boisk Ludowych Zespołów Sportowych w trakcie rozgrywania meczów piłki nożnej, albowiem żadna szkoła nie posiada jeszcze do dziś własnego pełnowymiarowego boiska.

Tabela 1 Wykaz boisk do gier zespołowych na terenie gminy Sokołów - stan na dzień 1 czerwca 1980 r.

Lp.

Szkoła

Boisko do:

p. nożnej

p. ręcz.

p. siat.

p. koszyk.

1	Liceum Ogól.	trawiaste	klepiskowe	klepiskowe	asfaltowe
2	SP Górno Nr.1	brak	trawiaste	brak	brak
3	SP Górno Nr.2	trawiaste	trawiaste	brak	brak
4	Nienadówka Nr.1	brak	klepiskowe	asfaltowe	brak
5	Nienadówka Nr.2	klepiskowe	klepiskowe	klepiskowe	klepiskowe
6	Sokołów	brak	asfaltowe	trawiaste	brak
7	Trzeboś Nr.1	klepiskowe	klepiskowe	brak	brak
8	Trzeboś Nr.2	brak	klepiskowe	brak	cementowe
9	Trzebuska	klepiskowe	klepiskowe	brak	brak
10	Turza	piaszczyste	klepiskowe	klepiskowe	brak
11	Wólka Niedzw.	piaszczyste	klepiskowe	klepiskowe	brak

- 31 -

         Jak wynika z powyższej tabeli stan boisk i dzisiaj nie jest najlepszy i wystarczający, lecz na pewno zmieniła się ich jakość dzięki modernizacji i rozbudowie. Dużo pomocy społecznej włożyło w to sama młodzież, a także nauczyciele i rodzice. Efektem jest to, że we wszystkich szkołach są boiska do piłki rocznej, dyscypliny najpopularniejszej wśród młodzieży. Boiska te są dość dobrze utrzymane i wykorzystane lecz nie na wszystkich można grać po opadach deszczu.

         Mimo budowy i modernizacji w dalszym ciągu odczuwa się brak obiektów do do lekkiej atletyki. We wszystkich szkołach znajdują się tylko skocznie, kilka szkół posiada rzutnie oraz tylko dwie bieżnie 100 metrowe ^1/. Jest to ilość niewystarczająca jak na potrzeby gminy. Nauczyciele realizując program wychowania fizycznego lub szkoląc młodzież w sekcjach lekkiej atletyki muszą wytyczać prowizoryczne bieżnie czy rzutnie na boisku szkolnym.

         Duży nacisk kładziono w ostatnich latach w szkołach na budowę lodowisk, jako obiektów sportowych bardzo potrzebnych do realizacji wychowania fizycznego, a także do bezpiecznego spędzania wolnego czasu przez uczniów w czasie zimy.

         Wspomniano w poprzednim rozdziale coroczna akcja "Sportowa Zima” nakładała na nauczycieli wychowania fizycznego obowiązek organizowania gier i zabaw na lodzie, które właśnie musiały odbywać się na szkolnych lodowiskach. Większość szkół z terenu gminy Sokołów uczestniczy rokrocznie w konkursie pn. "Zmieniamy boiska w w lodowiska" a szkoły: Trzeboś Nr 2 i Trzebuska corocznie na szczeblu wojewódzkim zdobywały wyróżnienie i nagrody w postaci sprzętu sportowego.

- 32 -

sprzęt

Jednym z głównych zadań nowo wybranego Zarządu SZS było zaopatrzenie szkół w sprzęt sportowy. Sytuacja w szkołach była bardzo trudna, brak strojów, przyrządów gimnastycznych, piłek i dresów, nie mówiąc już o sprzęcie lekkoatletycznym, którego w szkołach praktycznie nie było. Nie które szkoły miały po 2-3 piłki, ale nauczyciel wf lub dyrektor trzymał je pod zamknięciem. Młodzież korzystała z nich "od święta", aby się nie zniszczyły. Dyrekcja Zbiorczej Szkoły Gminnej i Zarząd SZS szukali wszelkich sposobów i źródeł finansowych aby zakupić sprzęt sportowy i wyposażyć w nie szkoły. Zarząd Oddziału Wojewódzkiego SZS i Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie widząc właściwą pracę w gminie nie żałowały też sprzętu, przekazując je dla szkół w gminie. Obecnie niektóre szkoły wyposażone są nieźle w sprzęt ale w dalszym ciągu odczuwa się brak sprzętu do lekkiej atletyki. Dowodem troski o wyposażenie szkół w sprzęt jest zestawienie wydatków w rozwój sportu szkolnego w gminie w latach 1975 - 1979.

Tabela 2 Koszty wydatków na rozwój sportu szkolnego w gminie Sokołów w latach 1975 - 1979².

Lata

Rodzaj wydatków

Razem

^{Koszty organ. zawodów}

^{Zakup sprzętu}

^{Otrzymany sprzęt}

1975	11.803	72.157	-	83.960
1976	37.381	149.341	13.440	200.162
1977	43.025	12.100	72.902	128.027
1978	55.000	114.236	8.756	177.992
1979	63.000	91.590	57.577	212.157

Razem

802.298

- 33 -

Kadra

Brak odpowiedniej bazy sportowej, nie sprzyjał przypływowi do szkół w gminie kwalifikowanej kadry. Wiadomo, że baza sportowa w szkołach jest podstawą właściwą organizacji pracy a tym samym osiąganie wyników sportowych. W takiej sytuacji sportem szkolnym na terenie gminy zajmują się w większości nauczyciele innych specjalności. W niektórych szkołach takich jak Trzeboś Nr.1 i Sokołów od kilku lat istnieje taka sytuacja, że z powodu braku nauczyciela do wychowania fizycznego przedmiotu tego uczy 7 - 8nauczycieli, biorąc wychowanie fizyczne "w swojej klasie" jako uzupełnienie etatu ^3/. Niektórzy dyrektorzy przydzielają nawet administracyjnie wychowanie fizyczne czy godziny SKS, albowiem nikt z nauczycieli nie chce podjąć się uczenia tego przedmiotu. Wyniki sportowe w takiej sytuacji można z góry przewidzieć. Szczęściem jest natomiast to, że wielu nauczycieli nawet zmuszanych w przeszłości do uczenia tego przedmiotu polubiło go i obecnie osiągają dobre wyniki w sporcie szkolnym. Przykładem tego mogą być szkoła Nr.2 w Trzebosi i Nr. w Nienadówce, gdzie etaty wuef owców objęli matematycy a szkoły te są jedne z najlepszych w gminie. Dyrekcja Zbiorczej Szkoły Gminnej corocznie stara się o pozyskanie kadry fachowej ale bezskutecznie. nauczyciele kończący wyższe uczelnie sportowe wybierają lepsze warunki pracy, aniżeli oferuje im się w gminie Sokołów.

Poniższa tabelka przedstawia stan kadry fachowej w gminie Sokołów w ostatnich latach.

- 34 -

Tabela 3 Stan kadry fachowej w gminie Sokołów w latach 1976 - 1980^4/.

Wykształcenie

Rok szkolny

1976/77

1977/78

1978/79

1979/80

^{Studia wyższe}	1	2	1	2
^{SN z głównym kier. WF}	2	1	2	3
^{SN z dodatkowym kier. WF}	4	4	5	5
^{Inny kierunek}	30	31	37	30

Taka dużo liczba nauczycieli w poszczególnych latach uczących wychowania fizycznego a nie mających przygotowania fachowego wynika z tego, że w tych szkołach, w których nie ma nauczycieli wf, przedmiotu tego uczy kilku nauczycieli niefachowców, o czym była mowa wcześniej. Połowicznym rozwiązaniem obecnej sytuacji mogą być kursy, które przygotowują nauczycieli różnych przedmiotów, a tym samym i wychowania fizycznego, do nauki w powszechnej szkole średniej. Musi tu wystąpić planowe i długofalowe działanie Dyrekcji Zbiorczej Szkoły Gminnej w zakresie kierowania na wyższe studia wf i kursy.

Szkolne Kluby Sportowe - członkowie
Głównym zadaniem Szkolnych Klubów Sportowych jest prowadzenie działalności sportowej na terenie szkoły w ramach Szkolnych Igrzysk Sportowych. Dużo zależy od zaangażowania i inicjatywy członków Zarządu SKS a także od właściwego opiekuna Szkolnego Klubu Sportowego. Ważnym elementem w pracy Szkolnych Klubów Sportowych jest procent zorganizowania młodzieży w tej organizacji, właściwa organizacja szkolenia w sekcjach oraz właściwa organizacja imprez i zawodów szkolnych. Potrzebna jest też dobra atmosfera dla działalności sportowej w szkole stworzona przez dyrekcję szkoły i nauczycieli.

- 35 -

Tabela 4 Wzrost liczby członków SKS i procent zorganizowania w gminie Sokołów
w latach 1975-1980^5/.

^{Rok szkolny}	^{L. uczn. kl. V-VIII}	^{Ilość członków SKS}	^{% zorganizowania}
^1975/76	¹³²⁵	³⁷⁵	^28,3
^1976/77	¹³⁵⁸	⁴⁵⁷	^33,6
^1977/78	¹³⁶¹	⁹⁸⁰	^71,6
^1978/79	¹³⁴⁹	⁹⁹¹	^72,7
^1979/80	¹³¹⁴	⁹³⁰	^70,6

         Taki wzrost liczby członków Szkolnych Klubów Sportowych w gminie uzależniony był od stałego wzbogacenia form pracy, poprawy bazy sportowej w każdej szkole i nieznacznej poprawy sytuacji kadrowej.

         Duży wkład we właściwą działalność Szkolnych Klubów Sportowych mają Młodzieżowi Organizatorzy Sportu, którzy są głównymi realizatorami Szkolnych Igrzysk Sportowych na terenie szkoły.

         Dzięki ich pracy między innymi co roku 300 osób zdobywało Powszechną Odznakę Sportową różnych klas ^7/.

- 36 -

Liczba Młodzieżowych Organizatorów Sportu w poszczególnych latach przedstawiała się następująco ^8/.

Rok szkolny 1975/76	101
Rok szkolny 1976/77	154
Rok szkolny 1977/78	144
Rok szkolny 1978/79	141
Rok szkolny 1979/80	132

Sekcje sportowe
Warunki do uprawiania sportu wyczynowego w gminie Sokołów są bardzo mierne co już wcześniej było omówione. Szkolne Kluby Sportowe zobowiązane były do prowadzenia takich sekcji na jakie pozwalały warunki i możliwości szkoły. W większości szkół podjęto pracę szkoleniową w takich sekcjach jak: piłka nożna, piłka ręczna, tenis stołowy. Wszystkie szkoły zobowiązane były prowadzić sekcje lekkiej atletyki i sportów zimowych. Były czynione próby zakładania w niektórych szkołach innych sekcji, ale szybko one upadły, albowiem nie było odpowiednich warunków do ich uprawiania oraz uwidaczniał się brak zainteresowania ze strony młodzieży.

Tabela 5 Liczba sekcji SKS w gminie Sokołów w latach 1975 - 1980^9/.

Lata

Sekcje

^LA

^PR

^PN

^PS

^PK

^Tenis

^Szachy

^Sp.zim.

^1975/76	⁹	⁹	⁹	^-	^-	⁶	³	⁹
^1976/77	¹¹	⁸	⁸	^-	²	⁷	^-	¹¹
^1977/78	¹¹	¹¹	¹⁰	¹	²	²	^-	¹⁰
^1978/79	¹¹	¹⁰	¹¹	¹	^-	¹⁰	⁸	¹¹
^1979/80	¹¹	¹¹	¹¹	¹	^-	¹¹	^-	¹¹

- 37 -

Niewątpliwie największaą popularnością wśród młodzieży cieszy się piłka ręczna, następnie piłka nożna i tenis stołowy, w tych też dyscyplinach gmina Sokołów odnosiła największe sukcesy o czym będzie mowa w dalszej części pracy.

Działalność sportowa - realizacja kalendarza imprez Jak wynikało z założeń. Zarządu Miejsko - Gminnego Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie oraz władz oświatowych gminy, udział szkół w zawodach na szczeblu gminy powinien być obowiązkowy.
Studiując dokumentacje i protokoły z zawodów i imprez sportowych, trzeba przyznać, że założenia te były realizowane prawie w stu procentach. Mało było takich zawodów, aby brakowało na nich jednej lub dwóch szkół z terenu gminy
Z tego wynika, że takie zawody jak: Czwórbój Przyjaźni, Wieloboje czy Narodowe Biegi Przełajowe były imprezami bardzo dużymi, jeli chodzi o liczbę startujących.
Trzeba tu przyznać, że wiele wysiłku kosztowało organizatorów, aby takie Imprezy przebiegały szybko i sprawnie.
Zdjęcie Nr 2 może być dowodem takiej dużej imprezy.

- 38 -

^{Zdjęcie Nr 2

Uroczyste otwarcie zawodów gminnych w wielobojach odbytych w dniu 24 IV 1979 r. na boisku Liceum Ogólnokształcącego w Sokołowie.}

- 39 -

Dzięki właściwie prowadzonej dokumentacji działalności sportowej w gminie można w sposób kronikarski przedstawić przebieg rywalizacji sportowej w poszczególnych dyscyplinach. Niniejszym to czynię. Chciałbym w ten sposób uhonorować najlepszych sportowców gminy i szkoły w sporcie szkolnym w ostatnich latach. Równocześnie uwidoczniona przez to będzie praca Zarządu SZS w zakresie realizacji kalendarza imprez sportowych.

Tabela 6

Rozgrywki pucharowe w grach zespołowych

Rok szkolny

I miejsce

II miejsce

III miejsce

Piłka nożna

1975/76	SP Górno 1	SP Trzeboś 2	SP Trzebuska
1976/77	SP Sokołów	SP Trzebuska	SP Wólka N.
1977/78	SP Sokołów	SP Górno 2	SP Nienad. 1
1978/79	SP Sokołów	SP Nienad. 1	SP Trzeboś 1
1979/80	SP Wólka N.	SP Trzebuska	SP Trzeboś 1

Piłka ręczna dziewcząt

1975/76	SP Nienad. 1	SP Trzebuska	SP Sokołów
1976/77	SP Trzeboś 2	SP Nienad. 2	SP Trzebuska
1977/78	SP Nienad. 2	SP Trzeboś 2	SP Wólka N.
1978/79	SP Nienad. 1	SP Sokołów	SP Trzeboś 2
1979/80	SP Trzeboś 2	SP Nienad. 1	SP Trzebuska

Piłka ręczna chłopców

1975/76	SP Sokołów	SP Górno 1	SP Nienad. 1
1976/77	SP Trzebo 2	SP Sokołów	SP Trzeboś 1
1977/78	SP Trzeboś 2	SP Sokołów	SP Górno 2
1978/79	SP Nienad. 1	SP Trzeboś 1	SP Górno 2
1979/80	SP Wólka N.	SP Trzeboś 2	SP Sokołów

- 40 -

Tabela 7

Ligi gminne w grach zespołowych

Rok szkolny

I miejsce

II miejsce

III miejsce

Piłka nożna

1975/76	SP Sokołów	SP Turza	SP Nienadówka 1
1976/77	SP Sokołów	SP Nienadówka 1	SP Turza
1977/78	SP Nienadówka 1	SP Nienadówka 2	SP Sokołów
1978/79	SP Nienadówka 1	SP Trzeboś 1	SP Nienadówka 2
1979/80	SP Nienadówka 1	SP Nienadówka 2	SP Trzeboś 1

Piłka ręczna dziewcząt

1975/76	SP Trzeboś 2	SP Nienadówka 2	SP Trzebuska
1976/77	SP Trzebuska	SP Trzeboś 2	SP Nienadówka 2
1977/78	SP Nienadówka 2	SP Trzeboś 2	SP Wólka N.
1978/79	SP Nienadówka 1	SP Trzeboś 2	SP Nienadówka 2
1979/80	SP Trzeboś 2	SP Wólka N.	SP Nienadówka 1

Piłka ręczna chłopców

1975/76	SP Sokołów	SP Górno 1	SP Trzeboś 1
1976/77	SP Trzeboś 2	SP Sokołów	SP Trzeboś 1
1977/78	SP Trzeboś 2	SP Nienadówka 1	Nienadówka 2
1978/79	SP Nienadówka 1	SP Nienadówka 2	SP Trzeboś 1
1979/80	SP Trzeboś 2	SP Wólka N.	SP Nienadówka 2

- 41 -

Tabela 8

Tenis stołowy

R. szkol.

I miejsce
nazwisko imię, szkoła

II miejsce
nazwisko imię, szkoła

III miejsce
nazw/imię/szkoł.

Chłopcy

1975/76

Prowadzona była liga gminna:
I m. Górno 2. II m. Nienadówka 2. III m. Górno 1

1976/77	Golec Janusz Górno 2	Wiercioch Zb. Nienadówka 2	Maziarz W. Nienadówka 2
1977/78	Golec Janusz Górno 2	Wiercioch Zb. Nienadówka 2	Maziarz W. Nienadówka 2
1978/79	Wiercioch Zb. Nienadówka 2	Maziarz W. Nienadówka 2	Łukasiewicz Sokołów
1979/80	Rumak Leszek Nienadówka 2	Prucnal B. Nienadówka 2	Kołodziej Zdz. Nienadówka 2

Dziewczęta

1975/76

Prowadzona była liga gminna:
I m. Górno 2. II m. Nienadówka 2. III m. Górno 1

1976/77	Szczygieł B. Nienadówka 2	Ożóg Julia Nienadówka 2	Babiarz T. Trzeboś 2
1977/78	Szczygieł B. Nienadówka 2	Ożóg Julia Nienadówka 2	Prucnal M. Nienadówka 2

- 42 -

Tabela 9

Narodowe Biegi Przełajowe - wyniki indywidualne

Rok szkolny

Grupa młodsza
nazwisko imię, szkoła

Grupa starsza
nazwisko imię, szkoła

Dziewczęta

1975/76

Brak danych

1976/77	Kłoś Helena Trzeboś 2	Cisek Krystyna Trzeboś 2
1977/78	Dolecka Gr. Wólka N.	Cisek T. Trzeboś 2
1978/79	Kołodziej M. Wólka N.	Bełz T. Wólka N.
1979/80	Kołodziej M. Wólka N.	Bełz T. Wólka N.

Chłopcy

1975/76

Brak danych

1976/77	Śliż Michał Nienadówka 1	Marszałek J. Sokołów
1977/78	Piela Adam Sokołów	Gołębiowski J. Trzeboś 2
1978/79	Drapała B. Trzeboś 1	Piersiak K. Trzeboś 2
1979/80	Piersiak L. Trzeboś 2.	Cisek Zb. Trzeboś 2

Narodowe Biegi Przełajowe - wyniki drużynowe

Rok szkolny	I miejsce	II miejsce	III miejsce
1975/76	LO Sokołów	Trzeboś 2	SP Sokołów
1976/77	Trzeboś 2	Nienadówka 1	Wólka Niedzw.
1977/78	Trzeboś 2	Wólka Niedzw.	Nienadówka 1
1978/79	Trzeboś 2	Trzeboś 1	Nienadówka 1
1979/80	Trzeboś 2	Turza	Trzebuska

- 43 -

Tabela 10

Sztafetowe Biegi Przełajowe

Chłopcy

Rok szkolny	I miejsce	II miejsce	III miejsce
1975/76	Trzeboś 2	Sokołów	Górno 1
1976/77	Trzeboś 2	Bełz T. Wólka Niedzw.	Nienadówka 2
1977/78	Trzeboś 2	Nienadówka 1	Turza
1978/79	Trzeboś 2	Nienadówka 1	Trzeboś 1
1979/80	Wólka Niedzw.	Trzeboś 2	Trzebuska

Dziewczęta

1975/76	Trzeboś 2	Górno 1	Nienadówka 1
1976/77	Trzeboś 2	Górno 1	Wólka Niedzw.
1977/78	Nienadówka 1	Sokołów	Trzeboś 2
1978/79	Trzeboś 2	Sokołów	Trzeboś 2
1979/80	Trzeboś 2	Nienadówka 2	Wólka Niedzw.

- 44 -

^{Zdjęcie Nr 3

Start zawodniczek do Sztafetowych Biegów Przełajowych - zawody gminne 4.X.1979r.}

^{Zdjęcie Nr 4

Zwycięska drużyna dziewcząt z Wólki Niedźwieckiej w Sztafetowych Biegach Przełajowych wraz z opiekunem.}

- 45 -

Tabela 11

Wieloboje - wyniki indywidualne.

Rok szkolny

Dziewczęta
nazwisko imię - szkoła

Chłopcy
nazwisko imię - szkoła

Wielobój szybkościowy.

1975/76	brak danych	brak danych
1976/77	Falandysz G. - Wólka N.	Rybka Andrzej - Sokołów
1977/78	Górnicka J. - Wólka N.	Chorzępa St. - Trzebuska
1978/79	Laszowski K. - Sokołów	Piela Adam - Sokołów
1979/80	Jodłowska B. - Nienadówka 1	Piela Adam - Sokołów

Wielobój wytrzymałościowy.

1975/76	brak danych	brak danych
1976/77	Smolak Bog. - Górno 1	Marszałek J. - Sokołów
1977/78	Woś Renata. - Wólka N.	Piela Adam - Sokołów
1978/79	Prucnal H. - Nienadówka 2	Wiercioch Zb. - Nienadówka 2
1979/80	Bełz Teresa - Wólka N.	Piersiak K. - Trzebuska

Wielobój skocznościowy.

1975/76	brak danych	brak danych
1976/77	Gąbka Mariola - Sokołów	Stojak Henryk - Górno 1
1977/78	Wójcik Teresa - Nienadówka 2	Stojak Henryk - Górno 1
1978/79	Chorzępa M. - Wólka N.	Śliż Michał - Nienadówka 1
1979/80	Chorzępa M. - Wólka N.	Ciupak M. - Nienadówka 1

Wielobój rzutowy.

1975/76	brak danych	brak danych
1976/77	Lepianka H - Nienadówka 1	Harmata R. - Górno 1
1977/78	Wilk Anna - Sokołów	Ożóg Andrzej - Nienadówka 1
1978/79	Maziarz W. - Nienadówka 2	Mikluszka P. - Sokołów
1979/80	Wołcz Barb. - Wólka N.	Cichoń M. - Wólka N.

- 46 -

Tabela 12

Wieloboje - wyniki drużynowe.

Rok szkolny

Szkoły

I miejsce

II miejsce

III miejsce

Dziewczęta

1975/76	Górno 1	Nienadówka 1	Trzeboś 2
1976/77	Wólka Niedźw.	Górno 1	Nienadówka 1
1977/78	Wólka Niedźw.	Sokołów	Nienadówka 2
1978/79	Wólka Niedźw.	Trzeboś 2	Nienadówka 2
1979/80	Wólka Niedźw.	Trzeboś 2	Nienadówka 1

Chłopcy

1975/76	Nienadówka 1	Górno 1	Trzeboś 2
1976/77	Sokołów	Górno 1	Wólka Niedźw.
1977/78	Sokołów	Nienadówka 1	Trzeboś 1
1978/79	Nienadówka 1	Sokołów	Trzeboś 2
1979/80	Sokołów	Wólka Niedźw.	Trzeboś 2

Tabela 13

Współzawodnictwo międzyszkolne w akcji "Sportowa zima"

Rok szkolny

I miejsce

II miejsce

III miejsce

1975/76

współzawodnictwa nie prowadzono

1976/77	Trzeboś 2	Trzebuska	Nienadówka 1
1977/78	Trzebuska	Trzeboś 2	Nienadówka 2
1978/79	Trzebuska	Trzeboś 2	Nienadówka 2
1979/80	Trzebuska	Trzeboś 2	Nienadówka 2

- 47 -

Tabela 14

Czwórbój Przyjaźni - wyniki indywidualne

Rok szkolny	I miejsce	II miejsce	III miejsce
	nazwisko imię szkoła	nazwisko imię szkoła	nazwisko imię szkoła

Dziewczęta

1976/77	Kłos Helena Trzeboś 2	Woś Urszula Nienadówka 2	Oczkowska Elżb. Górno 1
1977/78	Dolecka Gr. Wólka N.	Woś Urszula Nienadówka 2	Darocha Renata Sokołów
1978/79	Pikor Danuta Trzebuska	Niemiec Dan. Nienadówka 1	Cisek Anna Nienadówka 1
1979/80	Motyl Małg. Nienadówka 1	Maciąg Anna Nienadówka 1	Kus Krystna Trzeboś 1

Chłopcy

1976/77	Śliż Michał Nienadówka 1	Dul Jan Górno 1	Wiercioch Zb. Nienadówka 2
1977/78	Piela Adam Sokołów	Dec Ryszard Wólka N.	Sieńko Wiesław Sokołów
1978/79	Ożóg Janusz Nienadówka 1	Dul Roman Górno	Pałka Wiesław Trzeboś 1
1979/80	Ożóg Janusz Nienadówka 1	Cymerys St. Trzeboś 1	Depka Krzysztof Nienadówka 1

- 48 -

Tabela 15

Czwórbój Przyjaźni - wyniki drużynowe

	szkoły	szkoły	szkoły
Rok szkolny	I miejsce	II miejsce	III miejsce

Dziewczęta

1975/76	Sokołów	Nienadówka 1	Trzebuska
1976/77	Nienadówka 2	Nienadówka 1	Górno 1
1977/78	Wólka N.	Górno 1	Trzeboś 2
1978/79	Nienadówka 1	Trzebuska	Trzeboś 2
1979/80	Nienadówka 1	Trzeboś 1	Wólka N.

Chłopcy

1975/76	Sokołów	Trzebuska	Nienadówka 1
1976/77	Nienadówka 1	Górno 1	Wólka N.
1977/78	Sokołów	Wólka N.	Nienadówka 1
1978/79	Górno 1	Nienadówka 1	Trzeboś 1
1979/80	Nienadówka 1	Trzeboś 1	Wólka N.

Tabela 16

Konkurs lodowisk na szczeblu gminy

Rok szkolny	I miejsce	II miejsce	III miejsce
1975/76	konkursu	nie	przeprowadzono
1976/77	Trzebuska	Trzeboś 2	Nienadówka 1
1977/78	Trzeboś 2	Nienadówka 2	Trzebuska
1978/79	Trzeboś 2	Trzebuska	Nienadówka 2
1979/80	Trzebuska	Trzeboś 2	Turza

- 49 -

Tabela 17

Trójbój - wyniki drużynowe

Rok szkolny

I miejsce

II miejsce

III miejsce

Dziewczęta

1975/76

zawody gminne nie odbyły się

1976/77	Wólka Niedzw.	Trzebuska	Trzeboś 1
1977/78	Nienadówka 1	Sokołów	Wólka Niedzw.
1978/79	Turza	Nienadówka 2	Sokołów

1979/80

zawody gminne nie odbyły się

Chłopcy

1975/76	Sokołów	Trzebuska	Nienadówka 1
1976/77	Nienadówka 1	Górno 1	Wólka N.
1977/78	Sokołów	Wólka N.	Nienadówka 1
1978/79	Górno 1	Nienadówka 1	Trzeboś 1
1979/80	Nienadówka 1	Trzeboś 1	Wólka N.

Tabela 18

Wyniki współzawodnictwa szkolnego

Rok szkolny	I miejsce	II miejsce	III miejsce
1975/76	Trzeboś 2	Sokołów	Nienadówka 1
1976/77	Trzeboś 2	Nienadówka 1	Sokołów
1977/78	Trzeboś 2	Nienadówka 1	Sokołów
1978/79	Nienadówka 1	Trzeboś 2	Nienadówka 2
1979/80	Nienadówka 1	Trzeboś 2	Trzebuska

- 50 -

Osiągnięcia Szkolnego Związku Sportowego gminy Sokołów w latach 1975-80

Rozpoczynając działalność w nowym podziale administracyjnym Zarząd Miejsko - Gminny Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie nie stawiał sobie za cel robienie wyczynu sportowego w szkołach, ani też osiągania wysokich wyników sportowych w skali województwa mając na uwadze słaba bazę sportową oraz brak kadry fachowej. Szczególny nacisk położono na właściwą pracę szkoleniową w Szkolnych Klubach Sportowych, umasowienie sportu szkolnego i SKS. Dobra praca z młodzieżą przyniosła pożądane efekty. "Duży sukces, który należy odnotować, to zdobycie I miejsca we współzawodnictwie międzygminnym na szczeblu województwa. W nagrodę nasza gmina otrzymała z Zarządu Wojewódzkiego SZS w Rzeszowie puchar i 20 tysięcy złotych w postaci sprzętu sportowego "... - czytamy w sprawozdaniu z działalności SZS w Sokołowie za rok szkolny 1975/76. Był to pierwszy, niespodziewany raczej sukces, który był dużym bodźcem do jeszcze lepszej pracy.
"Dużym sukcesem zakończył się występ reprezentacji gminy w piłce nożnej na VIII Wojewódzkich Igrzyskach Młodzieży Szkolnej. Drużyna zajęła III miejsce w województwie." - oto drugie duże osiągnięcie sportowców naszej gminy w tym roku szkolnym.
W roku szkolnym 1976/77 można też odnotować pewne sukcesy, przeważnie w lekkiej atletyce. Otóż uczennice ze Szkoły Podstawowej Nr 2 z Trzebosi, Teresa Gołębiewska zdobyła mistrzostwo województwa w biegu na 1000 a, Bogusława Tokarz tytuł wicemistrzowski w biegu na 600 m. Sukcesem też zakończył się występ reprezentacji chłopców ze Szkoły Podstawowej Nr 1 z Nienadówki w Czwórboju Przyjaźni. Na zawodach wojewódzkich drużyna zajęła IV miejsce.

- 51 -

         Dużą popularność w gminie zdobył sobie tenis stołowy, co też uwidoczniło się w osiąganych wynikach. na zawodach wojewódzkich w Rzeszowie uczennica Szczygieł Bożena ze Szkoły Podstawowej Nr 2 zdobyła mistrzostwo województwa.
Na zawodach wojewódzkich w Narodowych Biegach Przełajowych uczennica ze Szkoły Podstawowej Nr 1 Czesława Biernat zajęła I miejsce.
         "Rok szkolny 1977/78 nie przyniósł większych sukcesów sportowych. Jedynie w tenisie stołowym reprezentanci naszej gminy utrzymali się w czołówce województwa. Szczygieł Bożena zajęła II miejsce, Prucnal Maria III miejsce a Wiesław Maziarz III miejsce na zawodach wojewódzkich -wszyscy ze Szkoły Podstawowej Nr 2 Nienadówka" - czytamy w sprawozdaniu z działalności SZS w Sokołowie za rok szkolny 1977/78.
         W roku szkolnym 1978/879 gmina Sokołów odniosła największe sukcesy sportowe w historii sportu szkolnego. najwięcej powodów do radości przysporzyła reprezentacja dziewcząt w piłce ręcznej. Drużyna ta, którą miałem zaszczyt prowadzić, oparta była na dziewczętach ze Szkoły Podstawowej Nr 1 w Nienadówce, gdzie ja pracuję jako nauczyciel wychowania fizycznego, wzmocniona była uczennicami z innych szkół z gminy. Dziewczęta brały udział w rozgrywkach ligi wojewódzkiej szkół podstawowych zajmując w pięknym stylu pierwsze miejsce otrzymując w nagrodę piękny puchar ufundowany przez Przewodniczącego Zarządu Oddziału SZS w Rzeszowie.

- 52 -

W skład reprezentacji gminy w piłce ręcznej dziewcząt wchodziły następujące uczennice:

Prucnal Marta	-	Szkoła Podstawowa Nr 1 - Nienadówka
Biernat Czesława	-	Szkoła Podstawowa Nr 1 - Nienadówka
Lepianka Halina	-	Szkoła Podstawowa Nr 1 - Nienadówka
Nowak Barbara	-	Szkoła Podstawowa - Sokołów
Darocha Renata	-	Szkoła Podstawowa - Sokołów
Łuszczki Kinga	-	Szkoła Podstawowa - Sokołów
Matuła Teresa	-	Szkoła Podstawowa Nr 2 - Trzeboś
Pokrzywa Teresa	-	Szkoła Podstawowa Nr 2 - Trzeboś
Prucnal Maria	-	Szkoła Podstawowa Nr 2 - Nienadówka
Surdyka Bogumiła	-	Szkoła Podstawowa - Turza

^{Zdjęcie Nr 5} ^{Reprezentacja gminy Sokołów w piłce ręcznej dziewcząt.} ^{Stoją od lewej: mgr. Józef Chorzępa - kierownik drużyny, Prucnal Marta, Niemiec Anna, Śliż Grażyna, Nowak Barbara, Biernat Czesława, Darocha Renata, Matuła Teresa, Edward
Rumak - trener.

Klęczą od lewej: Prucnal Maria, Lepianka Halina, Pokrzywa Teresa, Łuszczki Kinga i Surydyka Bogumiła.}

- 53 -

Równolegle z rozgrywkami ligi wojewódzkiej, ta sama drużyna startowała w rozgrywkach Pucharu Polski, przechodząc wszystkie eliminacje zwycięsko zdobywając mistrzostwo województwa a jako nagrodę piękny puchar ufundowany przez Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie. Zdobyciem mistrzostwa województwa drużyna utorowała sobie drogę do dalszych rozgrywek, reprezentując wojew. Rzeszów na zawodach strefowych, które odbyły się w dniach 14-19 ,aja1979 r. w Dynowie woj. Przemyśl.
Województwo Rzeszów na tych rozgrywkach reprezentowało osiem zawodniczek z mistrzowskiej drużyny Sokołowa plus cztery zawodniczki ze szkoły Podstawowej z Kamionki gm. Sędziszów.
Ostatecznie drużyna zajęła VIII miejsce na dwanaście startujących zespołów. Jest to i tak duży sukces, zważywszy fakt, że graliśmy z drużynami klubowymi takich potentatów piłki ręcznej jak: "Otmęt" Krapkowice, "Prosna" Kalisz, Ruch Chorzów, "Zastal" Zielona Góra, czy "Dynowia" Dynów. Dziewczętom nie brakowało ambicji i woli walki lecz odporności psychicznej i ogrania w tak ważnych imprezach.
Rok szkolny 1979/80 był bardzo ubogi w sukcesy sportowe. Jedynym ważniejszym było zdobycie mistrzostwa Igrzysk Wojewódzkich przez ucznia Szkoły Podstawowej w Sokołowie, Adama Pielę w biegu na 100 m w świetnym czasie 12,4 sek.
Do finału Igrzysk Wojewódzkich zakwalifikowała się też drużyna piłki ręcznej dziewcząt, gdzie zajęła IV miejsce.

- 54 -

^{Zdjęcie Nr 6} ^{Pamiątkowe zdjęcie drużyn przed meczem ligi wojewódzkiej pomiędzy ZSG Sokołów /z lewej/ a ZSG Raniżów, odbytego dnia 19 kwietnia 1979 r., na boisku LO Sokołów.

Wynik spotkania 13-6 dla ZSG Sokołów.}

- 55 -

^{Zdjęcie Nr 7

Puchar Przewodniczącego Zarządu Oddziału Wojewódzkiego SZS w Rzeszowie za zdobycie I miejsca w lidze wojewódzkiej piłki ręczej dziewcząt szkół podstawowych.}

^{Zdjęcie Nr 8

Puchar Kuratorium Oświaty i Wychowania w Rzeszowie za zdobycie mistrzostwa województwa.}

- 56 -

^{Zdjęcie Nr 9} ^{Reprezentacja województwa rzeszowskiego podczas uroczystości otwarcia rozgrywek strefowych w piłce ręcznej dziewcząt na boisku LO w Dynowie.}

^{Zdjęcie Nr 10} ^{Reprezentacyjny skład przed zwycięskim meczem z drużyną Zielonej Góry.} ^{Stoją od lewej: Śliż Grażyna, Kozak Zofia /SP Kamionka/, Prucnal Maria, Lepianka Halina, Prucnal Marta, Surdyka Bogumiła i Biernat Czesława.}

- 57 -

Niewątpliwym sukcesem dotychczasowej działalności Szkolnego Związku Sportowego na terenie gminy jest to, że młodzież bardzo chętnie uprawia sport, bierze udział w zawodach i osiąga coraz lepsze wyniki. Najzdolniejsza grupa sportowców naszej gminy trenuje w klubie "Resovia" Rzeszów, są to: Halina Lepianka I, Marta Prucnal, Czesława Biernat, Grażyna Śliż i Halina Lepianka II w sekcji piłki ręcznej i Kinga Łuszczki i Adam Piela w sekcji lekkiej atletyki.
Wzorem do naśladowania przez młodzież naszej gminy jest zapaśnik Jan Falandys, który kilka lat temu kopał piłkę, skakał i biegał jako reprezentant Szkoły Podstawowej Nr 1 w Trzebosi. Dzisiaj jest kandydatem na Olimpiadę w Moskwie i ma szansę walczyć w czasie największej imprezie sportowej świata. Dla nas wychowawców największym marzeniem a zarazem podziękowaniem za trud byłoby to, abyśmy mieli więcej "reprezentantów gminy" na tego rodzaju imprezach sportowych.

- 58 -

Rozdział V

Perspektywy rozwoju Szkolnego Związku Sportowego gminy Sokołów w latach 1980-85

"Jednym z zadań, jakie wykonać ma administracja oświatowa i Szkolny Związek Sportowy w latach 1981-85 jest stabilizacja programów działania oraz poprawa form zarządzania szkolną kulturą fizyczną. Służyć temu ma między innymi nowa forma opracowania programów rozwoju kultury fizycznej w systemie oświaty i wychowania. Program rozwoju kultury fizycznej w systemie oświaty i wychowania powinien powstawać w powiązaniu z podsumowaniem akcji "Sztafeta Olimpijska - Moskwa 80" i być kontynuacją tej akcji na następne pięciolecie. Planując poszczególne składniki programu, zwłaszcza zatrudnienia kadry i budowy urządzeń i obiektów sportowych, opierać się należy na realnych możliwościach szkoły., państwowej administracji terenowej, administracji oświatowej i partnerów szkoły". ^1/
Wyżej cytowany fragment zaczerpnięty jest z wytycznych Ministerstwa Oświaty i Wychowania i Zarządu Głównego Szkolnego Związku Sportowego do opracowania programu rozwoju kultury fizycznej w systemie oświaty i wychowania na lata 1981-85.
Wytyczne te posłużyły do opracowania takiego programu przez Zbiorczą Szkołę Gminną. Opracowując ten plan władze oświatowe gminy miały na uwadze warunki i możliwości poszczególnych szkół oraz realności realizacji podjętych zadań. Wiadomo jest, że wszystkie te trudności, o których była mowa w poprzednich rozdziałach, nie znikną nagle. Wydaje się, że upłynie jeszcze wiele lat, żeby można było nadrobić wszystkie braki w zakresie bazy sportowej, kadry fachowej itp.

- 59 -

W planie tym ujęte są, wszystkie te formy, które zdały egzamin w praktyce w ubiegłych latach, poszerzone o nowe treści konieczne do realizacji nowej koncepcji kultury fizycznej w 10-letniej szkole średniej. Wszystkie zadania ujęte w tym planie były wcześniej przedyskutowane i oparte są na realnych możliwościach szkół. Przedstawiając ten plan w całości, będziemy mieć pełny obraz rozwoju kultury fizycznej w szkołach na lata 1980-1985. ^2/

Zadania

Lata

I. Zajęcia Kultury Fizycznej

1980

1981

1985

1.	^{Zajęcia sportowe pozalekcyjne liczba godz. w tygodniu}	62	74	80
2.	^{Gry i zabawy ogólnorozwojowe liczba grup ćwiczebnych}	4	13	28
3.	^{Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna liczba grup}	2	5	10
4.	^{Nauka pływania liczba grup ćwiczących}			2
5.	^{Bilans sprawnmości fizycznej szacunkowa liczba młodzieży}	120	200	400

II. Działalność sportowa

1.	^{Szkolne kluby sportowe liczba}	11	11	11
2.	^{Szkolne igrzyska-spartakiady sportowe ilość szkół}	11	11	11
3.	^{Udział w igrzyskach gminnych ilość szkół}	11	11	11

- 60 -

4.	^{Udział w igrzyskach gminnych ilość dyscyplin}	6	6	7
5.	^{Godzina sportu liczba oddz. w których jest prowadzona}	21	32	50
6.	^{Sekcje sportowe a/liczba b/dyscypliny sportowe}	57 6	63 6	80 7
7.	^{Masowe zdobywanie klasy młodzieżowe brązowej ilość szkół}	4	8	11
8.	^{Realizacja programu "Bieg to zdrowie ilość szkół}	5	8	11
9.	^{Młodzieżowy działacz sportowy liczba szkolonych w danym roku szkolnym}	132	150	180
10.	^{Kronika sportowa ilość szkół które ją prowadzą}	5	7	11

III. Kadra nauczycielska kultury fizycznej

1.	^{Nauczyciele kultury fizycznej z wyższymi studiami zawodowymi, magisterskimi lub po egzamimnie kwalifikacyjnym. liczba potrzeby}	2 11	4 11	8 11
2.	^{Nauczyciele kultury fizycznej z ukończonym SN/ głównym lub dodatkowym wf/ liczba}	8	7	3
3.	^{Nauczyciele studiujący zaocznie na AWF liczba}	2	3	4
4.	^{Pokoje nauczycielskie kultury fizycznej liczba}	1	3	5

- 61 -

IV. Baza materialna

1.	^{Sale gimnastyczne sportowe lub zastępcze liczba}	7	7	8
2.	^{Boiska do gier sportowych o nawierzchni bitumicznej lub kortowej liczba}	3	6	10
3.	^{Boiska do gier sportowych o nawierchni naturalnej lub ulepszonej liczba}	22	22	18
4.	^{Zielona sala liczba}	2	3	6
5.	^{Urządzenia LA bierznia/liczba skocznia/liczba rzutnia/liczba ścieżki zdrowia i trasy biegowe/liczba}	^{2 11 - 2}	^{3 11 2 3}	^{6 12 11 7}
6.	^{Inne obiekty basen odkryty i tor saneczkowy}	^-	¹	²
7.	^{Urządzenia pomocnicze: magazyn sprzętu/liczba rozbieralnia/liczba umywalnia/liczba}	^{11 6 -}	^{6 8 11}	^{- - 4}

- 62 -

Wyżej przedstawiony program rozwoju kultury fizycznej w gminie oparty jest też na "programie przyśpieszonego rozwoju Miasta i Gminy na lata 1979-1985", gdzie ujęty jest plan rozwoju społeczno - gospodarczego. Z zadań inwestycyjnych w dziedzinie kultury fizycznej planowana jest budowa hali sportowej wraz z odkrytym basenem - rozpoczęcie budowy w 1983 roku.
W planie tym ujęta jest tez kultura fizyczna gdzie czytamy: "Działalność w zakresie kultury fizycznej opierać się będzie na istniejącym klubie "Sokołowianka", który posiada bazę materialną bądź będzie ją powiększać. na stadionie sportowym będą wykonane trybuny w1983 roku. Urządzane będą na boiska w Nienadówce, Trzebosi, Górnie i Wólce Niedźwieckiej i w oparciu o nie rozwijać się będzie sport masowy w terenie. Rozwijać się będą te dyscypliny sportowe na bazie których jest możliwość organizowania sobotnio - niedzielnego wypoczynku. Działalność sportową rozwijać się będzie w połączeniu ze szkolnym Związkiem Sportowym i zakładami pracy. Na pawilonie sportowym "Sokołowianka" w związku z rozwojem turystyki należy utworzyć wypożyczalnię sprzętu turystycznego"
Tyle na temat kultury fizycznej w gminie. Jak wynika z treści trudno doczytać się konkretnych zadań a te ogólnikowe hasła nic nowego nie wnoszą na przyszłość.
Dnia 24 maja 1980 roku odbyło się zebranie sprawozdawczo-wyborcze Szkolnego Związku Sportowego Sokołowie gdzie podsumowano działalność poprzedniej kadencji oraz wybrano nowy Miejsko - Gminny Zarząd. Przyjęto też program działania Szkolnego Związku Sportowego na lata 1980-1985 oparty na wytycznych władz oświatowych i sportowych.
Aby ująć całokształt zamierzeń Szkolnego Związku Sportowego na lata 1980-1985 niezbędne jest przedstawienie tego programu w całości.

- 63 -

Program
działania Miejsko - Gminnego Zarządu Szkolnego Związku Sportowegow Sokołowie na lata 1980-1985.
W latach 1980-1985 powinien nastąpić dalszy rozwój sportu Szkolnego. Sport jest bowiem silnym czynnikiem kształtowania i wychowania dzieci i młodzieży, niezbędnym składnikiem szkolnej kultury fizycznej.
Głównym organizatorem działalności sportowej w systemie oświaty jest Szkolny Związek Sportowy, stąd też rozwój sportu szkolnego należy wiązać z rozwojem organizacji.
Aby realizować hasło lat 1980-1985 "Kultura fizyczna dla wszystkich i dla każdego" będziemy się starać wprowadzić rozwinięty program szkolnej kultury fizycznej do każdej bez wyjątku szkoły w gminie. Program działania będzie kontynuacją tych wszystkich działań, jakie podjęliśmy w latach wcześniejszych i wzbogacony o nową koncepcję kultury fizycznej 10 - letniej szkoły średniej.
Zadania programowo - organizacyjne do realizacji w latach 1980-1985.
- Szkolny Związek Sportowy w dalszym ciągu swoją działalność będzie opierał o podstawowe ogniwo jakim jest Szkolny Klub Sportowy. Trzeba zatem właściwie kształtować jego program, wzmacniać organizacyjnie, stwarzać materialne warunki do pracy.

- 64 -

         - W oparciu o program i regulamin SKA oraz program opracowany w każdym roku szkolnym, nasilić swoją działalność na organizację masowej działalności sportowej dla ogółu młodzieży swojej szkoły. Realizację tego zadania należy zabezpieczyć o prowadzenie Szkolnych Igrzysk Sportowych w oparciu o kalendarz imprez szkolnych.

         - W kalendarzu sportowym szkoły należy uwzględnić prowadzenie ligi szkolnej przez co zapewnić, aby każdy uczeń z klas V - VIII brał czynny udział w imprezach sportowych w ciągu całego roku szkolnego.

         - W każdym roku szkolnym Szkolny Klub Sportowy przeprowadzi kurs Młodzieżowych Organizatorów Sportu dla 2-3 uczniów z klas V-VIII

         - W oparciu o program Kuratorium Oświaty i Wychowania - Szkolne Kluby Sportowe zwiększą na rzecz polepszenia bazy sportowej w szkole.

         - Szkolny Klub Sportowy w ramach systemu wychowawczego szkoły uwzględni w planie działania ws półzawodnictwo wewnątrzszkolne na najbardziej usportowioną klasę i najlepszego ucznia-sportowca.

Zadania Szkolnych Klubów Sportowych
         - Do roku 1985 należy zapewnić każdemu uczniowi co najmniej jedną godzinę zorganizowanego ruchu dziennie.

         - Szkolne Kluby Sportowe przy pomocy Młodzieżowych Organizatorów Sportu zapewnią organizację ćwiczeń śródlekcyjnych, międzylekcyjnych, godzin sportu i imprez sportowych w ramach SKS.

         - W kalendarzu imprez sportowych szkoły uwzględnią i przeprowadzą rozgrywki międzyklasowe w ramach ligi szkolnej przynajmniej w dwóch grach sportowych.

         - Sekcje szkolenia SKS uczestniczyć będą w imprezach sportowych na szczeblu gminy zgodnie z kalendarzem imprez.

- 65 -

         - W każdym roku szkolnym prowadzić akcję zdobywania odznaki POS oraz organizować kurs na kartę rowerową.

         - Zabezpieczyć na swoim terenie organizację "Sportowej Zimy"

         - Wspólnie ze Związkiem Harcerstwa Polskiego więcej uwagi poświęcić na upowszechnienie sportowo-turystycznych form zajęć takich jak: biegi przełajowe, biegi orientacyjne, biwaki, wycieczki piesze i rowerowe.
Zadania Miejsko - Gminnego zarządu SZS
         - Będzie koordynował działalność Szkolnych Klubów Sportowych.

         - Ukierunkuje działalność sekcji szkoleniowych SKS biorąc pod uwagę warunki bazowe i posiadaną kadrę fachową.

         - Określi współpracę z klubami sportowymi i organizacjami ideowo-wychowawczymi działającymi na terenie gminy.

         - Na podstawie wojewódzkiego kalendarza imprez, opracuje kalendarz imprez sportowych dla gminy.

         - Będzie przeprowadzać eliminację i rozgrywki dla podległych SKS.

         - Przygotuje reprezentację gminy na Igrzyska Wojewódzkie.

         - Przeprowadzi rozgrywki w ramach ligi gminnej w wybranych grach.

         - Organizować będzie zgrupowani, obozy i biwaki, które będą miały na celu przygotowanie reprezentacji gminy na zawody wyższego szczebla.

         - Prowadzić będzie współzawodnictwo międzyszkolne na najbardziej usportowioną szkołę, najlepiej pracujący Szkolny Klub Sportowy.

         - Będzie sprawował nadzór nad akcją sprawozdawczo - wyborczą SKS.

         - Będzie wdrażał nowy program kultury fizycznej w kl. IV - VIII, oraz doskonalił realizację tego programu w klasach nauczania początkowego.

         - Znacznie należy rozwinąć gimnastykę korekcyjną oraz gry i zabawy ogólnorozwojowe.

- 66 -

- Opracuje i przystąpi do wdrażania programu wychowania zdrowotnego szkoły 10 letniej.

- Wdrażać będzie nowe programy kultury fizycznej w kolejnych klasach nauczania systematycznego, zapewni odpowiednią liczbę przygotowanych nauczycieli i obiekty sportowe.

Oddziaływanie wychowawcze przez aktywne uczestnictwo w pracy w Szkolnym Związku Sportowym.

Podczas organizacji zwodów i imprez sportowych należy zwrócić uwagę na naukę właściwego dopingu sportowego pozbawionego elementów lokalnego egoizmu. Zwiększyć należy działania na rzecz upowszechnienia sportu wśród ogółu dzieci i młodzieży.
W organizacji zawodów sportowych wszystkich szczebli należy w dalszym ciągu zwracać uwagę na sprawę propagandową.
Emblemat i flaga SZS podczas zawodów sportowych to wpajanie nawyków przywiązania i szacunku do barw klubowych, a przez to wyrabianie postaw szacunku i powagi godła, flagi i hymnu państwowego.
Powołanie do reprezentacji szkoły, gminy, województwa winno stanowić uroczysty moment wyróżnienia ucznia w jego działalności sportowej.
Szkolenie Młodzieżowych Organizatorów Sportu to zadanie Szkolnego Związku Sportowego w wydawaniu i przygotowaniu przyszłych działaczy sportowych.

Zarząd Miejsko-Gminny
Szkolnego Związku Sportowego
w Sokołowie Młp.

Sokołów - maj 1980 rok.

- 67 -

Wskład nowowybranego Zarządu Miejsko-Gminnego Szkolnego Związku Sportowego weszli:

1	Przewodniczący	mgr. Jerzy Bies
2	Zastępca przew.	Eugeniusz Pacyna
3	Sekretarz	mgr. Józef Chorzępa
4	Członek Prez.	Edward Rumak
5	" "	mgr. Ludwik Szczygieł
6	" "	mgr. Władysław Kowalczyk
7	Członek Zarządu	Helena Sońska
8	" "	mgr. Teresa Chorzępa
9	" "	mgr. Kazimierz Golas
10	" "	Stanisław Popek
11	" "	Julian Cisek
12	" "	mgr. Zbigniew Piechowski
13	" "	Franciszek Rząsa
14	" "	FStanisław Godek
15	" "	Ryszard Rybak
16	" "	Zbigniew Boguń
17	" "	Maria Cisek

	Komisja Rewizyjna
1	Przewodniczący	mgr. Edward Gut
2	członek	Mieczysław Sitarz
3	" "	Marian Osiniak

- 68/69 -

Wnioski:

1	Od czasu powstania Zarządu Miejsko-Gminnego Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie zaznacza się szybszy rozwój sportu szkolnego w gminie. Wzmocniono organizacyjnie Szkolne Kluby Sportowe, obrano odpowiedni model działania co przyczyniło się do wzrostu zainteresowania młodzieży i nauczycieli sportem szkolnym.
2	Wejście w skład Zarządu odpowiednio dobranych ludzi i przyjęcie realnego programu działania przyczyniło się do właściwej działalności sportowej w szkołach i na szczeblu gminy. Postawiono przede wszystkim na masowość sportu w szkołach egzekwując od szkół pełnej realizacji kalendarza sportowego.
3	Mimo bardzo słabej bazy sportowej i skąpej kadry fachowej osiągnięte w omawianym okresie liczące się w skali województwa wyniki sportowe.
4	Podkreślić należy bardzo przychylny stosunek do sportu szkolnego ze strony władz oświatowych i politycznych gminy co uwidacznia się we wszechstronnie udzielanej pomocy i poparcia.
5	Brak odpowiedniej bazy sportowej, niemożność zabezpieczenia mieszkania nie sprzyja pozyskaniu kadry fachowej dla gminy. Nauczyciele kończący studia z wychowania fizycznego wybierają lepsze warunki pracy i płacy od tych jakie może zaoferować Dyrekcja Zbiorczej szkoły Gminnej.
6	W gminie Sokołów uwidacznia się brak działalności Gminnego Komitetu Kultury Fizycznej, instytucji która powinna koordynować wszelką działalność sportową w gminie. Sport szkolny działa bardzo dobrze, ale w osamotnieniu, bowiem istniejący Klub Sportowy "Sokołowianka" nie przejawia większej chęci do współpracy w gminie co z pewnością nie wychodzi na dobre i jednej i drugiej stronie.
7	Planowana budowa hali sportowej przy Zbiorczej szkole Gminnej wraz z odkrytym basenem przyczyni się niewątpliwie do lepszego szkolenia młodzieży i uzyskiwaniu lepszych wyników sportowych. Władze oświatowe i sportowe gminy w związku z trudnościami inwestycyjnymi w tym zakresie obrały właściwy kierunek zalecając szkołom budowę prostych urządzeń sportowych, ścieżek zdrowia czy zielonych sal gimnastycznych.
8	Należy podtrzymać dobre tradycje i zapał nauczycieli i młodzieży do sportu a sport szkolny w gminie na tym zyska.

- 70 -

Przypisy:

Wstęp

1	Józef Chorzępa	nauczyciel Szkoły Podsawowej w Trzebusce
2	Maciej Kurda	Praca magisterska "Kultura fizyczna w latach 1960-1972 w powiecie kolbuszowskim" AWF Kraków 1974 r.

Rozdział I

1	Maciej Skowroński	Kolbuszowa i okolice. Przewodnik Turystyczny Warszawa 1960.str.72.
2		tamże. str.73.
3	Józef Półćwiartek	Położenie ludności wiejskiej starostwa leżajskiego w XVI - XVIII wieku. Warszawa 1972.str.19.
4	Maciej Skowroński	Kolbuszowa i okolice, str.9.
5		tamże. str.8.
6		Tabelę opracowano na podstawie danych uzyskanych w Biurze Geodezji Urzędu Miasta i Gminy w Sokołowie Młp. stan na 1.06.80r.
7	Jan Stamisław Bystroń	Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, Wiek XVI - XVIII, Warszawa 1976,str.15.
8		tamże.str.70.
9		tamże.str.149.
10		Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, tom XIII, Hasło: Turza str.662
11	Kazimierz Skowroński	Zdziejów osadnictwa nad Wisłoką w XIV w. str.140

- 71 -

12		Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego, Tom XIII,str.662.
13	Maciej Skowroński	Kolbuszowa i okolice, str.72.
14		Akt lokacyjny miasta Sokołowa, którego fotokopia z orygiału jest w posiadaniu Naczelnika Miasta i Gminy Sokołów.
15	Andrzej Dańczak	Dzieje Miasta Sokołowa Radom 1964, str.1.
16		Tamże, str.7.
17	Maciej Skowroński	Kolbuszowa i okolice, str.74.
18		Kopia erekcji kościoła w Górnie w posiadaniu probostwa w Górnie.
19		Tamże.
20		Kronika kościoła w Nienadówce
21		Tamże.
22		Tamże.
23	Władysław Zieliński	Obyczaje na Czerwoej Rusi w I poł.XVIII w. Kraków 1980,tom II,str.263.
24		Tamże,str.280.
25		Tamże, str.281.
26	Andrzej Dańczak	Z przeszłości Sokołowa, str.10.
27	Jan Bolesław Ożóg	Z dziejów wsi Nienadówka, str.3./rękopis/
28	Andrzej Dańczak	Zarys dziejów Sokołowa, str.8.
29	Julian Nieć	Rzeszowskie za Sasów, Rzeszów, 1938, str.192.
30		Kronika kościoła w Sokołowie.
31		Tamże.
32		Woj. Archiwum Państwowe w Rzeszowie. Akta miasta Sokołowa nr.16
33	Jan Andrzej Piękoś	Moje przeżycia, Toronto, 1978, str.3.

- 72 -

Rozdział II

1	Ryszard Wroczyński	Dzieje wychowania fizycznego i sportu, Warszawa 1971, str.120.
2	Na podstawie pracy magisterskiej Józefa Chorzępy	"Historia klubu Sportowego - Sokołowianka": AWF Kraków 1980, str.8.
3		Tamże, str.10.
4		Tamże, str.11.
5		Tamże, str.14.
6		Tamże, str.15.
7		Tamże, str.17.
8		Tamże, str.18.
9		Tamże, str.18.
10		Tamże, str.18.
11		Kronika KS "Sokołowianka"
12		Tamże.
13		Tamże.
14		Tamże.

Rozdział III

1	Protokół z zebrania wyborczego z dnia 22 listopada 1975r.
2	Plan działania SZS w Sokołowie na lata 1976 - 80. str.1.
3	Tamże, str.1.
4	Tamże, str.1.
5	Plan pracy SZS na rok szkolny 1977/78 w aneksie.
6	Kalendarz imprez i zawodów sportowych na rok szkolny 1977/78 w aneksie.
7	Regulamin współzawodnictwa międzyszkolnego na rok szkolny 1979/80 w aneksie.
8	Plan "sportowej zimy"i regulamin współzawodnictwa w roku szkolnym 1976/77 w aneksie.
9	Sprawozdanie z działalności SZS w Sokołowieza lata 1976-80 s.2

- 73 -

Rozdział IV

1	Dane ze sprawozdania z działalności SZS w Sokołowie za lata 1976-1980, str.2.
2	Dane ze zbiorczej ewidencji przedmiotów nietrwałych, księgowość Zbiorczej Szkoły Gminnej w Sokołowie.
3	Projekty organizacyjne szkół z gminy Sokołów za lata 1975-80.
4	Tamże.
5	Sprawozdanie z działalności SZS w Sokołowie za lata 1976-1980, str.2.
6	Tamże, str.2.
7	Tamże, str.2.
8	Tamże, str.2.
9	Tabelę opracowano na podstawie danych ze sprawozdań rocznych z działalności SZS w Sokołowie.

Rozdział V

1	Wytyczne Ministerstwa Oświaty i Wychowania i Zarządu Głównego Szkolnego Związku Sportowego do opracowania programu rozwoju kultury fizycznej w systemie oświaty i wychowania. Warszawa 1980
2	Plan ostał opracowany przez Zbiorczą Szkołę Gminną i zarząd Miejsko - Gminny SZS w Sokołowiena podstawie danych zebranych ze szkół w gminie.

- 74 -

Bibliografia
Źródła nie drukowane

1	Dokumentacja z działalności Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie Młp. w latach 1975-80. /plany pracy, programy, regulaminy, protokoły z zawodów, protokoły z zebrań, sprawozdania z działalności, kronika, zdjęcia, dyplomy, puchary itp./
2	Dokumentacja finansowa Zbiorczej Szkoły Gminnej za lata 1975-80.
3	Dokumentacja Biura Geodezji Urzędu Miasta i Gminy w Sokołowie.
4	Akt lokacyjny miasta Sokołowa - fotokopia.
5	Kopia erekcji kościoła w Górnie.
6	Kronika Klubu Sportowego "Sokołowianka"
7	Kronika kościoła w Górnie.
8	Kronika kościoła w Nienadówce.
9	Kronika kościoła w Sokołowie.
10	Ożóg Jan Bolesław - Z dziejów wsi nienadówka-rękopis.
11	Program przyśpieszonego rozwoju Miasta i Gminy Sokołów w latach 1979 - 1985.
12	projekty organizacyjne szkół gminy Sokołó w latach 1976 - 80.
13	Wojewódzkie Archiwum Państrwowe w Rzeszowie - Akta miasta Sokołowa.

Źródła drukowane

1	Kurier Rzeszowski z lat 1888 - 1912
2	Słownik Geograficzny królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod redakcją Bronisława Chlebowskiego, Warszawa 1890.

- 75 -

Opracowania

1	Bystroń Jan Stanisław	Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI - XVIII. Warszawa 1976.
2	Chorzępa Józef	Praca magisterska "Historia Klubu Sportowego -Sokołowianka" AWF Kraków 1980.
3	Dańczak Andrzej	Zarys dziejów Sokołowa, Radom 1946.
4	Dańczak Andrzej	Zarys dziejów Sokołowa, Radom 1946.
5	Dańczak Andrzej	Z przeszłości Sokołowa, Radom 1946.
6	Kurda Maciej	Praca magisterska - Kultura fizyczna w latach 1960-72 w pow. kolbuszowskim. AWF Kraków 1974.
7	Nieć Julian	Rzeszowskie za Sasów, Rzeszów 1938.
8	Pieter Józef	Zarys metodologii pracy naukowej, Warszawa 1975.
9	Piękoś Jan Andrzej	Moje przeżycia, Toronto 1978.
10	Półćwiartek Józef	Położenie ludności wiejskiej starostwa leżajskiego w XVI-XVIII w. Warszawa 1973.
11	Skowroński Kazimierz	Z dziejów osadnictwa nad Wisłokąw XVI w., Warszawa 1960.
12	Skowroński Maciej	Kolbuszowa i okolice.Przewodnik turystyczny, Warszawa 1960.
13	Wroczyński Ryszard	Dzieje wychowania fizycznego i sportu, Warszawa 1971.
14	Zieliński Władysław	Obyczaje na Czerwonej Rusi w I połowie XVIII w., Kraków 1960.

- 76 -

Spis tabel

		str.
Tabela 1	Wykaz boisk do gier zespołołowych w szkołach na terenie gminy Sokołów - stan na 1.VI.80r.	30
Tabela 2	Koszty wydatków na rozwój sportu szkolnego w gminie Sokołów w latach 1975-1979.	32
Tabela 3	Stan kadry fachowej w gminie Sokołów w latach 1876-80.	34
Tabela 4	Wzrost liczby członków SKS i procent zorganizowania w gminie Sokołów w latach 1975-1980.	35
Tabela 5	Liczba sekcji SKS w gminie Sokołów w latach 1975-1980.	36
Tabela 6	Rozgrywki pucharowe w grach zespołowych	39
Tabela 7	Liga gminna w grach zespołowych	40
Tabela 8	Tenis stołowy	41
Tabela 9	Narodowe Biegi Przełajowe - wyniki indywid.	42
Tabela 10	Sztafetowe Biegi Przełajowe	43
Tabela 11	Wieloboje - wyniki indywidualne	45
Tabela 12	Wieloboje - wyniki drużynowe	46
Tabela 13	Współzawodnictwo międzyszkolne w akcji "Sportowa zima"	46
Tabela 14	Czwórbój Przyjaźni - wyniki indywidualne	47
Tabela 15	Czwórbój Przyjaźni - wyniki drużynowe	48
Tabela 16	Konkurs lodowisk na szczeblu gminy	48
Tabela 17	Trójbój - wyniki drużynowe	49
Tabela 18	Wyniki współzawodnicta międzyszkolnego	49

- 77 -

Spis fotografii

		str.
Zdjęcie 1	Wykaz boisk do gier zespołołowych w szkołach na terenie gminy Sokołów - stan na 1.VI.80r.	8
Zdjęcie2	Uroczyste otwarcie zawodów gminnych w Wielobojach odbytych w dniu 21.IV.79r. na boisku Liceum Ogólnokształcącego w Sokołowie	38
Zdjęcie 3	Start zawodniczek do Sztafetowych Biegów przełajowych - zawody gminne	44
Zdjęcie 4	Zwycięska drużyna dziewcząt z Wólki Niedzwieckiej w Sztafetowych Biegach przełajowych wraz z opiekunem	44
Zdjęcie 5	Reprezentacja gminy Sokołó w piłce ręcznej dziewcząt	52
Zdjęcie 6	pamiątkowe zdjęcie drużyn przed meczem ligi wojewódzkiej pomiędzy ZSG Sokołów a ZSG Raniżów odbytego dnia 19.04.1979r. na boisku LO Sokołów	54
Zdjęcie 7	Puchar Przewodniczącego Zarządu Oddziału Wojewódzkiego SZS w rzeszowie za zajęcie I miejsce w lidze wojewódz. piłki ręcznej dziewcząt szkół podstaw.	55
Zdjęcie 8	Puchar Kuratora Oświaty i Wychowania w rzeszowie za zdobycie mistrzostwa województwa	55
Zdjęcie 9	reprezentacja województwa rzeszowskiego podczas uroczystości otwarcia rozgrywek strefowych w piłce ręcznej dziewcząt na boisku LO w Dynowie	56
Zdjęcie 10	Drużyna przed meczem z drużyną z Zielonej G.	56

- 78/79 -

Plan pracy Zrządu Miejsko - Gminnego Szkolnego Związku Sportowego w Sokołowie na rok szkolny 1977/78.

Lp.	Zadania	Formy realizacji	Termin	Odpowiedzialny
1	2	3	4	5
	^{I. Zadania organizacyj. - programowe}	^{1. Zapoznanie aktywu SKS z programem SZS na rok szkolny 1977/78.}	^IX	^Sekretarz
	^{1. Wdrażanie do programu działania SZS}	^{2. Zabezpieczenie SKS w materiały}	^{na bież.}	^Sekretarz
		^{3. Współpraca z dyr. szkół w zakr. działaności SZS w r. 1977.78}	^{cały rok}	^Prezydium
		^{4. Wciąganie do współpracy z SZS Urzędu Miasta i Gminy}	^{cały rok}	^Prezydium
	^{2 Praca organizacyjna przy realiz. zadań.}	^{1. Opracow. regulaminu współzawod. gminnego}	^sierpień	^Prezydium
		^{2. Opracowanie kalendarza imprez i zawodów na rok szk.1977/78}	^wrzesień	^Prezydium
		^{3. Akcja sprawozd.-wyborcze w SKS}	^paździer.	^SKS
		^{4. Opracowanie terminarza lig szk.}	^wrzesień	^Prezydium
		^{5. Zmiany w składzie osobowym Zarz.}	^paździer	^Prezydium
3	^{Inauguracja Sportowego Roku Szkolnego}	^{1. Zorganizowanie gminnej inauguracji Sportowego Roku Szkolnego}	^wrzesień	^Prezydium
4	^{Realizacja programowych}	^{1. Ocena działalności SZS w Sokołowie za r.szkolny 1876/77.}	^listopad	^Sekretarz
		^{1. Ocena realizacji zadań program. Sportowej Jesieni 77.}	^listopad	^Prezydium
		^{3. Zapoznanie aktywu SZS z zadań. na okres zimy.}	^grudzień	^Sekretarz
		^{4. Przeprowadzenie lustracji stanu przygotowań do akcji Sportowa Zima}	^luty	^Komisja
		^{5. Dopracowanie regulaminu współzawodnictwa Sportowa Zima 78}	^grudzień	^Prezydium
		^{6. Podsumowanie współzawodnictwa Sportowej Zimy 78.}	^marzec	^Sekretarz
	^{II. Zadania w zakresie działalności sportowej}	^{1. Ocena realizacji zadań w zakr. bazy i wyposażenia w sprzęt sp.}	^styczeń	^Prezydium
		^{2. Ocena wynków sportowych za okres jesieni}	^listopad	^Sekretarz
4		^{3. Założwenie kroniki Zarządu Gm. SZS}	^wrzesień	^Sekretarz
		^{4. Szkolenie MOS}	^{okres zimy}	^{Aktyw SZS}
		^{5. Zdobywanie odznak sportowych}	^{cały rok}	^{Opiekun SKS}
		^{6. Uroczyste wrręczenie dyplomów i odznak na apelach szkolnbych}	^{cały rok}	^{Dyrekcja szkół}

- 80/81 -

Ramowy kalendarz głównych zadań, akcji i imprez sportowych dla szkół na terenie gminy Sokołów na rok szkolny 1977/78.

LP.

Zadania

Termin

Miejsce

Organizator

^1.	^{Inauguracja sportowego roku szkolnego}	^{do 5.09.77}	^szkoły	^SKS
^2.	^{Dzień piłkarza}	^3,4.09.77	^{" "}	^{" "}
^3.	^{Ćwiczenia śródlekcyjne - prowadzone zgodnie z wytycznymi MOiW i ZG SZS}	^{cały rok}	^{" "}	^{" "}
^4.	^{Godzina sportu - zajęcia prowadzone zgodnie z wytycznymi MOiW i ZG SZS}	^3,4.09.77	^{" "}	^{" "}
^5.	^{Szkolne Igrzyska Sportowe - system zawodów o tytuł najbardziej usportowionej klasy w szkole}	^{" "}	^{" "}	^{" "}
^6.	^{Sekcja szkolenia sportowego - wg założeń SZS}	^{" "}	^{" "}	^{" "}
^7.	^{Szkolenie Młodzieżowych Organizatorów Sportu}	^{okres zimy}	^{" "}	^{" "}
^8.	^{Akcja sprawozdawczo - wyborcza w SKS}	^{do 25.09.77}	^{" "}	^{" "}
^9.	^{Zdobywanie Powszechnej Odznaki Sportowej}	^{cały rok}	^{" "}	^{" "}
^10.	^{Sztafeta Olimpijska - Moskwa 80 - II etap}	^{" "}	^{" "}	^{SKS i ZHP" "}
^11.	^{Lekkoatletyczny Trójbój + sztafety}	^20.09.77	^{" "}	^SKS
^12.	^{Lekkoatletyczny czworbój + sztafety}	^25.09.77	^{" "}	^{" "}
^13.	^{sztafetowe Biegi Przełajowe}	^{do 11.10.77}	^{" "}	^{" "}
^14.	^{Rozgrywki w piłkę nożną o Puchar Polski}	^{do 22.09.77}	^{" "}	^{" "}
^15.	^{Rozgrywki w piłkę ręczną o Puchar Kuratora}	^{do 1.10.77}	^{" "}	^{" "}
^16.	^{Ligi gminny w grach zespołowych}	^{jesień-wiosna}	^{" "}	^{" "}
^17.	^{Lekkoatletyczne wieloboje specjalistyczne i sztafety}	^{do 15.10.77}	^szkoły	^SKS
^18.	^{Rozgrywki o mistrzostwo szkoły w tenisie st.}	^{okres zimy}	^{" "}	^{" "}
^19.	^{Rozgrywki szkolne w szachach i warcabach}	^{" "}	^{" "}	^{" "}
^20.	^{Sportowa zima 1977/78}	^{" "}	^{" "}	^{" "}
^21.	^{Wiosenne Biegi Przełajowe}	^kwiecień	^{" "}	^{" "}
^22.	^{Biegi Zwycięstwa}	^9.05.78	^{" "}	^{" "}
^23.	^{Biegi orientacyjne}	^{maj 78}	^{" "}	^{" "}
^24.	^{Konkurs zdobywania kart rowerowych}	^{do 1.06.78}	^{" "}	^{" "}
^25.	^{Dni kultury i sportu szkolnego}	^{maj 78}	^{" "}	^{" "}
^26.	^{Sportowe wakacje}	^{lato 78}	^{" "}	^{" "}
^27.	^{Ogólnopolskie Igrzyska letnie Młodzieży Szkolnej}	^{do 15.05.78}	^{" "}	^{" "}

- 82/83 -

Regulamin
Regulamin współzawodnictwa międzyszkolnego szkół Podstawowych w zakresie wychowania fizycznego, sportu i turystyki o Puchar Przechodni Gminnego Dyrektora Szkół na terenie gminy w roku szkolnym 1979/80.

1.	Cel współzawodnictwa:
	Celem współzawodnictwa międzyszkolnego jest ocena i podsumowanie całorocznej pracy szkół w zakresie wychowania fizycznego, sportu i turystyki, wyłonienie najlepszej szkoły w działalności sportu wyczynowego, nagrodzenie najlepiej pracujących szkół i nauczycieli wychowania fizycznego.
2.	Uczestnictwo:
	We współzawodnictwie uczestniczą wszystkie szkoły podstawowe w gminie.
3.	Zakres współzawodnictwa:
	Współzawodnictwo prowadzone będzie w trzech działach: organizacyjnym, masowym i sportu wyczynowego. Do współzawodnictwa będą wliczane imprezy zgodnie z kalendarzem gminnym.
4.	Zasady punktowania:
	Punktacja będzie prowadzona oddzielnie za działalność we wszystkich trzech działach oraz zostanie przeprowadzona punktacja łączna za wszystkie trzy działy.

I	Działalność organizacyjna:

	rejestracja SKS	20 pkt
	ilość przeprowadzonych imprez w ramach SIS – za każdą udokumentowaną imprezę	5 pkt
	za procentowy udział młodzieży w SKS – 1%	0,5
	za opłacenie składek członkowskich	0,5
	za wykonanie lodowiska	30 pkt
	za właściwe prowadzenie dokumentacji SKS (książka pracy, plany, protokoły zebrań, protokoły imprez, teczki pism, kronika)	0 – 60 pkt
	za właściwą i aktualną propagandę wizualną w szkole	0 – 50 pkt
	za stałą troskę w poszerzaniu bazy sportowej	0 – 50 pkt

II	Działalność masowa:

	za zorganizowanie zawodów szkolnych zgodnie z kalendarzem imprez sportowych - za każde udokumentowane zawody (przesłane protokoły)	10 pkt
	za zorganizowanie kursu na kartę rowerową	20 pkt
	za przeprowadzenie szkolenia na odznakę POS	20 pkt
	za przeprowadzenie kursu MDS	20 pkt

III	Sport wyczynowy:

a)	Udział w zawodach gminnych:
	za zorganizowanie zawodów szkolnych zgodnie z kalendarzem imprez sportowych- za każde udokumentowane zawody (przesłane protokoły)	5 pkt
	konkurencje indywidualne	^{I m – 10 pkt II m – 9 pkt itd.}
	konkurencje drużynowe	^{I m – 10 pkt II m – 9 pkt itd.}
	Udział w zawodach rejonowych, wojewódzkich:	^{punktacja jak w pkt a)}

- 84 -

W przypadku udziału na reprezentacji gminnej zawodników z różnych szkół cały zespół za zajęcie I miejsca otrzymuje 10 pkt, a każdy uczestnik zespołu 1 część ogólnej liczby punktów w zależności od ilości uczestników w danej dyscyplinie.
Za wygranie meczu w grach zespołowych n szczeblu rejonu czy województwa zespół otrzymuje 10 pkt, za remis 9 punktów, a za przegrany 8 pkt.

Plan zabezpieczający realizację akcji „Sportowa Zima” 1976/77 na terenie gminy Sokołów.

LP.	Zadania do realizacji	Formy realizacji	Termin	Odpowiedzi
1	Opracowanie programu Sportowa Zima 1976/77 dla gminy	Plan pracy	4.I.77	Zarząd SZS
2	Zorganizowanie narady dla opiekunów SKS w sprawie akcji	Zapoznanie z systemem zawodów i imprez	4.I.77	Sekretarz Zarząd SKS
3	Ustalenie zadań dla SKS w czasie trwania akcji	Zawody i imprezy zimowe	do 15.I.77	Sekretarz
4	Organizacja Miejsko – Gminnych Igrzysk Zimowych	Opracowanie planu, zabezp. Finansowe.	do 20.II	Sekretarz
5	Powołanie Komisji współzawodnictwa w akcji „Sportowa Zima”	Ocena obiektów, okres sportów zimow.	okres zimy	Sekretarz
6	Pomoc władzom oświatowym w realizacji programu Sportowa Zima 1976/77.	Ścisła współpraca z władzami gminy i dyrektorami szkół.	cały okres	Sekretarz

- 85 -

Regulamin
Regulamin współzawodnictwa w realizacji programu „sportowa Zima 1976/77” przez szkoły podstawowe gminy Sokołów.

I		Cel współzawodnictwa:
	1	Zachęcanie do masowego organizowania w szkołach zawodów szkolnych i międzyszkolnych w sportach zimowych.
	2	Popularyzacja sportów zimowych w środowiskach szkolnych.
	3	Stworzenie młodzieży możliwości uczestniczenia w okresie zimy w zawodach na śniegu i lodzie
	4	Wyłonienie najbardziej organizatorskiej i usportowionej szkoły na terenie gminy w sportach zimowych.
II		Uczestnictwo:
		We współzawodnictwie uczestniczą obowiązkowo wszystkie szkoły z terenu gminy.
III		Okres Współzawodnictwa:
		Od 1 grudnia 1976 roku do 1 marca 1977 roku
IV		Ocena współzawodnictwa:
	1	Ilość przygotowanych lodowisk szkolnych (za każde lodowisko szkoła otrzymuje)	200 pkt.
	2	Ilość przygotowanych torów saneczkowych, ślizgawek, placów gier i zabaw na śniegu i lodzie – za każdy obiekt	50 pkt.
	3	Ilość czynnych obiektów w czasie ferii zimowych – dyżury MOS – za każdy obiekt	50 pkt.
	4	Ilość przeprowadzonych imprez na śniegu i lodzie o charakterze sportowym udokumentowanych protokołem – za każdą imprezę	50 pkt.

- 86 -

	5	Ilość przeprowadzonych imprez na śniegu i lodzie o charakterze zabawowym udokumentowane	25 pkt.
	6	Ilość zawodów międzyszkolnych (udokumentowanych) – za każde zawody	50 pkt.
	7	Za udział w zawodach miejsko – gminnych	100 pkt.
	8	Za udział reprezentacji szkolnej w Igrzyskach Rejon	200 pkt.
	9	Za udział reprezentacji w Igrzyskach Wojewódzkich	300 pkt.
	10	Za zajęcie miejsca w zawodach gminnych	I miejsce – 100 pkt II miejsce – 80 pkt Itd.
	11	Za udział w zimowych gminnych igrzyskach – za każdego uczestnika	5 pkt
	12	Za dekorację lodowiska	200 pkt.
	13	Za prowadzenie kroniki „Sportowej Zimy”	200 pkt.
	14	Za udział w konkursie „Zmienimy boiska na lodowiska” 200 pkt.
V		Nagrody:

I miejsce	Puchar przechodni Miejsko – Gminnego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki, dyplom.
II miejsce	Puchar przechodni Miejsko – Gminnego Zarządu SZS, dyplom
III miejsce	Puchar przechodni Dyrektora Zbiorczej Szkoły Gminnej, dyplom.
IV miejsce	dyplom
V miejsce	dyplom
VI miejsce	dyplom

Komisja współzawodnictwa.

Edward Rumak zmarł 23 kwietnia 2014 roku.
Spoczywa na cmentarzu komunalnym w Rzeszowie.

zdjęcia pochodzą ze strony: http://www.grobonet.erzeszow.pl.
Znajdą tam państwo również dokładną lokalizację grobu.

Foto zmiany

Losowy album

Zostań współautorem !

Napisz do nas

mgr. Edward Rumak

Plan pracy

- 1 -

Wstęp

- 2 -

- 3 -

- 4 -

Rozdział I.

- 5 -

- 6 -

- 7 -

- 8 -

- 9 -

- 10 -

- 11 -

- 12 -

- 13 -

- 14 -

- 15 -

- 16 -

- 17 -

- 18 -

- 19 -

- 20 -

Rozdział III.

- 21 -

- 22 -

- 23 -

- 24 -

- 25 -

- 26 -

- 27 -

- 28 -

- 29 -

Rozdział IV.

- 30 -

- 31 -

- 32 -

- 33 -

- 34 -

- 35 -

- 36 -

- 37 -

- 38 -

- 39 -

- 40 -

- 41 -

- 42 -

- 43 -

- 44 -

- 45 -

- 46 -

- 47 -

- 48 -

- 49 -

- 50 -

- 51 -

- 52 -

- 53 -

- 54 -

- 55 -

- 56 -

- 57 -

- 58 -

Rozdział V

- 59 -

- 60 -

- 61 -

- 62 -

- 63 -

- 64 -

- 65 -

- 66 -

- 67 -

- 68/69 -

- 70 -