Mapa powstała w latach 1861-1864, tuż przed Powstaniem Styczniowym. Sporo na niej zmian. Zastanawia mnie zaznaczony krzyż w lesie przy drodze, powyżej miejsca nazwanego "Czekaj".
Krzyż jest widoczny po powiększeniu tej części mapy. Czy ma coś wspólnego z przekazywaną do dziś w Nienadówce starą historią:
..W lesie przy drodze, którą podążali znajdował się kurhan, w którym spoczywali zmarli na cholerę w 1853 roku. Trochę dalej grób powstańców zamordowanych przez żandarmerię
austriacką..
Mapa powstała 10 lat po pochowaniu gdzieś w lesie zmarłych na cholerę i miejsce mogło już być oznaczone dla pamięci. Niestety,dziś w tym miejscu, po tym krzyżu nie ma już śladu.
Mogiła powstańców miała się znajdować troszkę dalej. Posuwając się dalej od oznaczonego krzyża, jest skrzyżowanie leśnych traktów. Na tym skrzyżowaniu, kilka metrow nad ziemią,
wisi na drzewie niewielka kapliczka, czy może to jest miejsce zamordowania przez żandarmów austriackich, ukrywających się tam Powstańców Styczniowych. Zgadzałaby sie wtedy
kolejność miejsc mijanych przez idących na odpust na Przewrotne. Wracając do mapy, staw pod lasem na Świerkowcu zniknął, a z nim i młyn wodny. Troszkę dalej jest zaznaczony nowo
powstały wiatrak. Nie wiem czy do dziś, ale kiedyś tę część wsi nazywano i oznaczano na mapach jako "Podmłynie". Wiatraków w sumie oznaczono trzy. Przybyło też krzyży, w całej wsi
zaznaczono 5 miejsc i 3 kapliczki w jej górnej części. Obszar, gdzie dziś jest ośrodek zdrowia, wstronę kościoła zniknęło sporo zabudowań, a powyżej wygląda, że powstał jakiś
folwark. Patrząc od niego w lewo, zauważyć można nowo założony cmentarz. Ciekawie zaznaczona jest na niej rzeczka płynąca przez Nienadówkę, wygląda imponująco. Zdaje się, że w ten
sposób zostały zaznaczone tereny zalewowe w razie powodzi, wyznaczając bezpieczną linię budowy domostw. Starsi na pewno pamiętają pastwiska, ogrody, a na nich często sadzawki.
Przy dzisiejszej zabudowie, trudno sobie wyobrazić, że jeszcze kilkadziesiąt lat temu, idąc do kogoś po drugiej stronie rzeki, trzeba było się sporo nogami naprzebierać.
Galicia (1861-1864)
|
